Mya Kyun Thar Mogok Meditation Centre

Distinctive Characteristic 4: When monks violate a precept laid down by the Buddha, they incur an offense (āpatti). Upon realizing this offense, they immediately confess it to make it cease. This is called "confession of offense (āpatti)”. Similarly, when ordinary people make a mistake, they feel compelled to apologize and seek reconciliation. They wish to immediately rectify their wrong. Upon realizing their error, they go before the Buddha, practice meditation (kammaṭṭhāna), and resolve to purify their transgressions. This is the mindset of a Stream-enterer. Distinctive Characteristic 5: Even if called to court for official matters, they will comply. However, they will not compromise their morality (sīla), concentration (samādhi), or wisdom (paññā). If a serious matter requires assistance, they will help—but still, they never sacrifice their sīla, samādhi, or paññā. If pressured to lie or deceive, they refuse. They do not give false testimony. Even if threatened with consequ...

(၄)နံပါတ်က ရဟန်းတော်တွေဟာ ဘုရားပညတ်ထားတဲ့သိက္ခာပုဒ်တစ်ခုခု ချိုးဖောက်မိရင် အပြစ်သင့်တယ်။ အာပတ်သင့်တယ်။ အဲဒီအပြစ်ကို သိလိုက်တာနဲ့ ပျောက်သွားအောင် ချက်ချင်း ဒေသနာကြားတယ်။ အာပတ်ကုစားတာခေါ်တယ်။ လူတွေမှာတော့ တစ်ခုခု မှားလို့ရှိရင် ဝန်ချတောင်းပန်ပြီး ပြေလည်အောင်လုပ်လိုစိတ်ပေါ်လာတယ်။ မှားတဲ့ဥစ္စာ ချက်ချင်း ပြေအောင်လုပ်ချင်စိတ်ပေါ်လာတာ။ မှားမိတာ သိလိုက်တာနဲ့ ချက်ချင်း ဘုရားရှေ့သွားပြီး ကမ္မဋ္ဌာန်းထိုင်ပစ်လိုက်ပြီး မှားတဲ့အပြစ်တွေ ပြေပြောက်အောင် လုပ်လိုက်တယ်။ ဒါသောတာပန်ရဲ့စိတ်ထားပဲ။ နံပါတ်(၅)က အမှုကိစ္စအတွက် ရုံးကန်ကနားခေါ်သော်ငြားလည်း လိုက်တော့လိုက်တယ်။ ဒါပေမဲ့ သူ့ သီလ၊ သမာဓိ၊ ပညာတော့ အပျက်မခံဘူး။ ကိစ္စကြီးငယ်ရှိလို့ အကူအညီလိုရင် အကူအညီတော့ ပေးတာပဲ၊ ဒါပေမဲ့ သူ့သီလ၊ သမာဓိ၊ ပညာတော့ အပျက်မခံဘူး။ မဟုတ်ဘဲနဲ့ အဟုတ်လုပ်အပြောခိုင်းလည်း သူမပြောဘူ၊ အလိမ်ခိုင်းလည်း မလိမ်ဘူး၊ မတရား ထွက်ဆိုတာမျိုး သူမလုပ်တော့ဘူး။ အမှန်ပြောရင် ဘယ်လိုလုပ်မယ်၊ ဘာလုပ်မယ်စသည်ခြိမ်းခြောက်နေစေကာမူ သူကတော့ အမှန်အတိုင်းပဲ ထွက်ဆိုတယ်။ ဒီလိုပြောပေးရင် ငွေပေးမယ်၊ ဘာပေးမယ်ပြောလည်း သူကတော့ မဟုတ်မမှန်တာကို အဟုတ်အမှန်လုပ်ပြီး ပြောမပေးတ...

When you focus your insight (ñāṇa) on your own body, you see that even feeling (vedanā) arises and passes away; it is subject to decay. When you observe feeling, you see the feeling itself ceasing with its inherent nature of arising and passing away. Pleasant feeling (sukha vedanā) ceases with its pleasant nature. Painful feeling (dukkha vedanā) ceases with its painful nature. Neutral feeling (upekkhā vedanā) ceases with its neutral nature. Even lust (lobha) ceases with its lustful nature. After ceasing, only the nature of impermanence (anicca) is seen – arising and passing away. Continuously seeing this, you understand: "This is solely the Suffering Characteristic of Change (vipariṇāma lakkhanaṃ dukkha saccaṃ)." When observed with insight, it appears as nothing but characteristics of change (vipariṇāma lakkhana), mere decay. Nothing substantial remains. When a feeling arises and you observe it, you cannot find that feeling. Feeling perishes, mind perishes, matter perishes ...

ကိုယ့်ခန္ဓာကို ဉာဏ်စိုက်ကြည့်လိုက်ရင် ဝေဒနာပေါ်လည်း ဖောက်ပြန်သွားတာပဲ၊ ပျက်စီးသွားတာပဲ။ ဝေဒနာရှုလိုက်တော့ ဝေဒနာလေးက ဖြစ်လိုက်ပျက်လိုက်နဲ့ သူ့သဘောသူ စွန့်စွန့်သွားတယ်။ သုခဝေဒနာကလည်း သုခဝေဒနာသဘောစွန့်တယ်။ ဒုက္ခဝေဒနာကလည်း ဒုက္ခဝေဒနာသဘောစွန့်တယ်။ ဥပေက္ခဝေဒနာကလည်း ဥပေက္ခဝေဒနာသဘော စွန့်တယ်။ လောဘစိတ်ကလည်း လောဘသဘောစွန့်တယ်။ စွန့်ပြီး အနိစ္စသဘောချည်း ဖြစ်ပြီးပျက်တာချည်းပြတယ်။ ဒီလိုချည်းပြနေတော့ ဒါတွေဟာ ဝိပရိဏာမလက္ခဏံ ဒုက္ခသစ္စံပဲ။ ဉာဏ်နဲ့ကြည့်လိုက်တော့ ဝိပရိဏာမလက္ခဏာတွေချည်းပဲ၊ ဖောက်ပြန်တာချည်းပဲ။ အထည်မကျန်ဘူး။ ဝေဒနာပေါ်ရင် ဝေဒနာကြည့်လိုက်တော့ ဝေဒနာလေးကို ရှာမတွေ့တော့ဘူး။ ဝေဒနာပျက်ပျက် စိတ်ပျက်ပျက် ရုပ်ပျက်ပျက် အထည်မကျန်ဘူး။ ဖောက်ပြန်ပျက်စီးသွားတာကို မြင်အောင်ကြည့်ရမယ်။ ဒီလိုမြင်အောင်ကြည့်ပြီး ဒုက္ခသစ္စာပါလား၊ ဖောက်ပြန်ပျက်စီးသွားတာမှ တစ်ပိုင်းတစ်စတောင်မကျန်တော့ပါလား လို့ ရှေးဦးစွာ ဟုတ်တိုင်းမှန်စွာမြင်ရမယ်။ မြင်ပြီးတော့ မိမိခန္ဓာကြီးသည် ဖောက်ပြန်ပျက်စီးမှုမှတစ်ပါး ဘာမှမရှိ၊ တကယ့်ကို ရွံစရာ မုန်းစရာခန္ဓာကြီးပါလားလို့ ဉာဏ်တက်လာမယ်။ ဉာဏ်တက်ပြီးနောက် ရွံစရာမုန်းစရာခန္ဓာကြီးတော့ သိမ်းမှတော်မယ်၊ သ...

Type here. Now that we understand the conventional aspect (saṅkhatattho) of Kicca Ñāṇa, let us proceed to Santāpaṭṭho. Santāpaṭṭho means "burning." Wherever the Noble Truth of Suffering (Dukkha Sacca) exists, there is constant burning. The fire of defilements (kilesa) burns this body-mind complex (khandha). When the fire of defilements burns, one cannot sleep peacefully or eat comfortably—restless thoughts and anxieties arise. Because this body is scorched by the fire of defilements and heat, it decays. Thus, one must see Santāpaṭṭho: this body is constantly ablaze, fiercely burning with the fires of defilements and suffering (dukkha). The fire of defilements burns this very body. The fires of physical suffering (kāyika dukkha) and mental suffering (cetasika dukkha) also consume it. When observed with the eye of wisdom, pain here and there is nothing but burning by the fire of suffering. Even when you intend to speak but forget your words—that, too, is the burning of def...

ဒါဖြင့် ကိစ္စဉာဏ်ရဲ့ သင်္ခတဋ္ဌောတော့ နားလည်လောက်ပြီ။ အခု သန္တာပဋ္ဌော- သွားကြစို့။ သန္တာပဋ္ဌောဆိုတာ ပူလောင်တာ၊ ဒုက္ခသစ္စာကြီးရှိနေရင် အမြဲပူလောင်နေတာပဲ။ ကိလေသာမီးက ခန္ဓာကြီးကိုလောင်တာ။ ကိလေသာမီးလောင်တော့ အိပ်လို့မပျော် စားလို့်မဝင် တွေးလုံးတွေ၊ ဆွေးလုံးတွေနဲ့။ ဒီလို ကိလေသာမီးလောင်လို့ အပူဓာတ်တွေလောင်လို့ ဒီခန္ဓာကြီးက ဖောက်ပြန်နေတာ။ ဒါကြောင့် သန္တာပဋ္ဌော- ကလေသာမီး ဒုက္ခမီးတို့ဖြင့် ညီးညီးတောက်ပြောင် အမြဲလောင်ကျွမ်း၍ နေတာကိုလည်း မြင်ရမယ်။ ကိလေသာမီးကလည်း ဒီခန္ဓာကိုပဲ လောင်တယ်။ ကာယိကဒုက္ခ စေတသိကဒုက္ခမီးတွေကလည်း ဒီခန္ဓာကိုပဲ လောင်နေတာ။ ဉာဏ်မျက်လုံးတပ်ပြီးကြည့်လိုက်တော့ ဟိုနေရာက နာ၊ ဒီနေရာကနာတာလည်း ဒုက္ခမီးလောင်တာပဲ။ တစ်ခုခုပြောမယ်ကြံနေရင် မေ့နေလို့ ပြောမထွက်တာလည်း ကိလေသာမီးလောင်နေတာ။ အဝိဇ္ဇာကိလေသာမီးက ပြောမယ့်စကားလေး လောင်ပစ်လိုက်တော့ ပြောမယ့်ဟာ ထွက်မလာတော့ဘူး။ စိတ်လောင်တော့လည်း ရုပ်ပါလောင်တာပဲ။ စိတ်နဲ့ရုပ်ဟာ တွဲလျက်ပဲ။ ဒါဖြင့် ကိလေသာမီးက စိတ်ကိုလည်း လောင်တယ်၊ ရုပ်ကိုလည်း လောင်တယ်။ ရုပ်ကိုလောင်တယ်ဆိုတာ သိသာပါတယ်။ အရှေ့သွားမယ့်ဟာ မေ့ပြီး အနောက်ဘက်လျှောက်ချင်လျှောက်သွားမိတယ်။ လောင်ပစ်လိုက်...

Type here. When the eye and a visible form make contact, visual consciousness arises. This very visual consciousness is the manifestation of the Truth of Suffering (Dukkha Sacca). It is the arising of the six sense bases (Salāyatana). When auditory consciousness arises, it is also the Truth of Suffering. Whenever olfactory consciousness arises, it is the Truth of Suffering. To know with utter certainty that there is nothing but suffering—this is Knowledge of Function (Kicca Ñāṇa). The Truth of Suffering (Dukkha Sacca) is the nature of being relentlessly oppressed, without exception, by the cruel and vile craftsmanship of Craving (Taṇhā). In past lives, because of craving’s deeds, suffering resulted. It is through ignorance (avijjā) and craving (taṇhā) combined that suffering is brought about. Let us take visual consciousness as an example: Visual consciousness is that which is ceaselessly tormented by the cruel, vile oppression of Craving, the carpenter. Because it endures what cravi...

မျက်စိနဲ့ အဆင်းနဲ့တိုက်လို့ မြင်စိတ်ကလေး ပေါ်တယ်။ ဒီမြင်စိတ်ကလေးဟာလည်း ဒုက္ခသစ္စာလေးပေါ်လာတာပဲ။ သဠာယတနလေးပေါ်လာတာပဲ။ ကြားစိတ်ပေါ်လည်း ဒုက္ခသစ္စာပဲ။ နံစိတ်ပေါ်တိုင်းလည်း ဒုက္ခသစ္စာပဲ။ ဒုက္ခမှတစ်ပါး ဘာမှမရှိဘူးလို့ ပိုင်ပိုင်နိုင်နိုင်သိတာက ကိစ္စဉာဏ်။ ဒုက္ခသစ္စာသည် တဏှာယောက်ျား လက်သမား၏ ဆိုးဝါးယုတ်မာ ပြုပြင်ရာကို ရံခါမသွေ အမြဲခံနေရတဲ့သဘော။ အရင်ဘဝက တဏှာလုပ်လိုက်လို့ ဒုက္ခရောက်တာ။ အဝိဇ္ဇာနဲ့ တဏှာပေါင်းပြီးတော့ ဒုက္ခရောက်အောင်လုပ်လိုက်တာ။ မြင်စိတ်ကိုပြောကြပါစို့။ တဏှာယောက်ျား လက်သမား၏ ဆိုးဝါးယုတ်မာ နှိပ်စက်တာကို ရံခါမသွေ အမြဲခံနေရသော မြင်စိတ်။ တဏှာပြုပြင်သလိုခံနေရသောကြောင့် သူသည် ဒုက္ခသစ္စာ (သင်္ခတဋ္ဌော)။ ရှေ့အတိတ်ဘဝက တဏှာစီမံသလို ခံရတာ။ ကုသလဝိပါက် စက္ခုဝိညာဏ်က မြင်စိတ်ပေါ်ဆိုပေါ်လိုက်၊ အကုသလဝိပါက်စက္ခုဝိညာဏ်က မြင်စိတ်ပေါ်ဆို ပေါ်လိုက်၊ တဏှာစီမံသလို ကံစီမံသလိုပေါ်နေတာ။ ပေါ်တာမှန်သမျှဟာလည်း ခန္ဓာ၊ ဒုက္ခသစ္စာမှတစ်ပါး အခြားမရှိဘူး။ ဒါဖြင့် မြင်စိတ်ကလေးဟာ တဏှာစီမံတဲ့ကိစ္စပဲ။ ဒီတဏှာစီမံတဲ့မြင်စိတ်ကလေးဟာ ဖြစ်ပြီး ပျက်သွားတော့ ကိုယ့်သဘော တစ်ခုမှမပါဘူး၊ သူ့သဘောအတိုင်း ဖြစ်ပျက်ပြီး ဒုက္ခရောက်သွား...

The knowledge that understands the functions of the Four Noble Truths is Kicca Ñāṇa (Knowledge of Function). Understanding the function of the Truth of Suffering (Dukkha Sacca) is Kicca Ñāṇa. Understanding the function of the Truth of the Origin of Suffering (Samudaya Sacca), the function of the Truth of the Cessation of Suffering (Nirodha Sacca), and the function of the Truth of the Path (Magga Sacca) – all of this is Kicca Ñāṇa. Remember this: Kicca Ñāṇa is more important than Sacca Ñāṇa (Knowledge of Truth). Consider this: When a layman named Pessa arrived at the monastery, the Buddha began teaching him, starting with Dāna (generosity) and Sīla (morality). Pessa's mind became purified and bright. The time had come to teach him the Truths. However, just at this moment of purity, Pessa was summoned home for urgent business. He was an extremely busy man, deeply involved in his work and business. So, at this very moment when his mind was pure and ripe for receiving the Truths, he...

သစ္စာလေးပါးရဲ့ ကိစ္စတွေကိုသိတဲ့ဉာဏ်ဟာ ကိစ္စဉာဏ်ပါပဲ။ ဒုက္ခသစ္စာရဲ့ ကိစ္စကိုသိရင် ကိစ္စဉာဏ်။ သမုဒယသစ္စာရဲ့ ကိစ္စကိုသိရင်၊ နိရောဓသစ္စာရဲ့ ကိစ္စကိုသိရင်၊ မဂ္ဂသစ္စာရဲ့ ကိစ္စကိုသိရင် ကိစ္စဉာဏ်။ ကိစ္စဉာဏ်ဟာ သစ္စဉာဏ်ထက် ပိုမို အရေးကြီးတယ်လို့ မှတ်ထားလိုက်။ ဘုရားရှင်က ပေဿဆိုတဲ့ ဒကာတစ်ယောက် ကျောင်းရောက်လာတာနဲ့ တရားဟောတာ ဒါန သီလတွေ ရှေ့ပိုင်းမှာ ဟောပြီးနေပြီ။ ပေယျရဲ့ စိတ်တွေလည်း ဖြူစင်သန့်ရှင်းနေပြီမို့ သစ္စာဟောတဲ့အချိန် ရောက်နေပြီ။ အဲလို ဖြူစင်နေချိန်မှာ ပေဿက စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွေနဲ့ အလွန် အလုပ်များတဲ့သူဖြစ်နေတော့ သူ့အိမ်က အရေးကြီးလို့ဆိုပြီး လာခေါ်လို့ အိမ်ပြန်လိုက်သွားတယ်။ ဖြူစင်နေတဲ့အချိန် သစ္စာသွင်းရမယ့်အချိန်မှာ တရားဆက်မနာဘဲနဲ့ အိမ်လိုက်သွားတယ်။ အဲဒီတော့ ဘုရားရှင်က သူ့အနီးမှာရှိတဲ့ ရဟန်းတွေကို ပေဿတော့ သွားပြီ။ သစ္စာလက်လွတ်သွားပြီ၊ အရိုး (၁၃)မိုင် တက်အောင် သေရလိမ့်ဦးမယ်လို့ မိန့်တော်မူတယ်။ ပေဿဟာ ဝမ်းထဲ ဖြူစင်နေတဲ့အချိန်ရောက်မှ အိမ်ကလာခေါ်လို့ တပည့်တော် အလုပ်ကိစ္စလေးရှိလို့ ပြန်လိုက်ဦးမယ်ဘုရားလို့ လျှောက်ပြီး ပြန်သွားတာ။ ဘုရားက ပေဿ ရှုံးပြီဟေ့လို့ ရဟန်းတွေကို မိန့်တော်မူတယ်။ ငါဘုရားလက်ထက်...

Yesterday, we explained that only when the defilements (kilesa) are purified can the Truth (sacca) be taught. Today, let us continue with how to view the body in a way that leads to realizing the Truth. This body—sometimes hot, sometimes cold, sometimes comfortable, sometimes in pain—what does that mean? It means the Noble Truth of Suffering (dukkha saccā). When the body needs to be moved, adjusted, massaged, or soothed because it aches underneath, it is expressing the nature of dukkha. Who says this? The body itself does. The intrinsic nature of the body is suffering—it speaks only of suffering, not of ease. When the body signals ache and discomfort, requiring movement or adjustment, we must understand that it is expressing dukkha—that is sacca-ñāṇa. The body can’t speak anything but dukkha. If one sees and understands this with wisdom (ñāṇa), that is knowledge of the Truth. When we know this: that the body is only expressing suffering, and we recognize it as such, we possess sacca-...

ကိလေသာဖြူစင်နေပါမှ သစ္စာဟောရမယ်ဆိုတာ မနေ့က ရှင်းပြခဲ့တယ်။ သစ္စာအမြင်ရအောင် ခန္ဓာကိုယ်ကို ဘယ်လိုကြည့်မလဲဆိုတာလေး ဆက်ပြောမယ်။ ဒီခန္ဓာကြီးက ပူလိုက် အေးလိုက်၊ ချမ်းသာလိုက် ဆင်းရဲလိုက်၊ ဒါဘာဖြစ်နေတာပါလိမ့်မလဲဆိုရင် ဒုက္ခသစ္စာမို့ ဒုက္ခသစ္စာပြနေတာ။ ဒီခန္ဓာကြီး ပြောင်းရတာ ရွှေ့ရတာ ပြင်ရတာ ဆင်ရတာ အောက်ကပူတော့ ကြွရတာ မ ရတာတွေဟာ ဒုက္ခသစ္စာမို့ ဒုက္ခသဘောပြောနေတာတဲ့။ ဘယ်သူကပြောတာလဲဆိုရင် ခန္ဓာက ပြောနေတာ။ ခန္ဓာရဲ့ပင်ကိုယ်က ဒုက္ခသစ္စာ။ သူက ဒုက္ခသစ္စာမို့ ဒုက္ခပဲပြောမယ်၊ သုခမပြောဘူး။ ညောင်းတော့ ပြောင်းရပြင်ရတယ်၊ ဒုက္ခသစ္စာမို့ ဒုက္ခပြောပြန်ပြီလို့ သိနေရမယ်။ ဒုက္ခအကြောင်းပြောပြန်ပြီ၊ ဒုက္ခသဘောပြောပြန်ပြီလို့ ဉာဏ်နဲ့သာ လိုက်နေ၊ အဲဒါ သစ္စဉာဏ်ပဲ။ သူ့မှာ ဒုက္ခမှတစ်ပါး ပြောစရာလည်း မရှိဘူး။ မရှိတော့ ခန္ဓာက ဒုက္ခပဲ ပြောနေမယ်။ သူပြောတာကို ဒုက္ခလို့ သိနေရင် အဲဒါ သစ္စဉာဏ်။ ဒုက္ခက ဒုက္ခသစ္စာ၊ သိတာက ဉာဏ်။ ဒုက္ခသစ္စာသိတဲ့ဉာဏ်ဆိုတော့ သစ္စဉာဏ်ဖြစ်သွားတယ်။ ခန္ဓာက ပြောတာသိတဲ့ဉာဏ်ဟာ သစ္စဉာဏ်။ ခန္ဓာက ရွှေ့ချင်တယ်၊ ပြောင်းချင်တယ်၊ စောင်းချင်တယ်၊ တည့်ချင်တယ်ဆိုတာတွေဟာ ဘာတွေပြောတာလဲဆိုတော့ ဒုက္ခတွေပြောနေတာ။ အဲဒါလေး သိလိ...

Online မှာ ရှာကြည့်လိုက်တာ စာပေကျင့်ဝတ်ပျက်တာလေး တွေ့လိုက်ရလို့ အနည်းငယ် ပြောချင်တယ်။ စာပေမှာ သိက္ခာဆိုတာ ရှိသင့်တယ်။ ဆရာတော်က နိဗ္ဗာန် ဘယ်မှာရှိ ဆိုတဲ့ ဆောင်းပါးကို အောက်ပါ blogspot.com မှာ ၂၀၁၁၊ မတ်လ (၂၅)ရက်က အိန္ဒိယနိုင်ငံ နယူးဒေလီမြို့မှာ သုတေသနတာဝန်ထမ်းဆောင်နေစဉ်က ရေးသားခဲ့တယ်။ အောက်မှာလည်း ဒေါက်တာအရှင်ပါရမီ ဆိုပြီး ကလောင် ထည့်ထားတယ်။ အဲဒီတုန်းက zawgyi font နဲ့ရေးတာဆိုတော့ အခု ဖတ်လို့ မရတော့ဘူး။ အဲဒါကို Unicode ဖောင့်ပြန်ချိန်းပြီး Facebook နဲ့ myakyunthar.blogspot.com မှာ အခု တစ်နေ့တစ်ပုဒ်တင်ပေးနေတယ်။ ဖတ်လိုသူတွေ ဖတ်ရအောင်၊ ပြီးတော့ စုစည်းပြီး စာအုပ်ထုတ်ဝေဖို့ ရည်ရွယ်ချက်နဲ့ တင်ပေးနေတာဖြစ်တယ်။ အမှန်ပြောရရင် အခု အဲလောက် အချိန်မရတော့ မရေးနိုင်တော့ဘူး။ ပို့စ်အဟောင်းလေးတွေ Unicode ပြောင်းပြီး ပြန်တင်ပေးတယ်။ AI အကူအညီနဲ့ ဘာသာပြန်တယ်။ ဒါတွေအားလုံးကို စာအုပ်အဖြစ် ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေမယ်။ ကိုယ်တိုင်ရေးထားတာတွေ အခုလို ဟိုလူကယူသုံး ဒီလူကယူသုံးနဲ့ စာရေးသူကိုတောင် အမှန်မဖော်ပြနိုင်တာ ဘယ်လိုစိတ်ဓာတ်လဲဆိုတာ တွေးသာကြည့်တော့။ http://myakyunthar.blogspot.com/2011/03/blog-post_25.html?m=1 ဒါပ...

The “threefold wisdom” refers to: Sacca-ñāṇa – the wisdom of knowing the truth Kicca-ñāṇa – the wisdom of knowing the task Kata-ñāṇa – the wisdom of knowing what has been done. These three have already been explained briefly, but now I will elaborate in detail. 1. Sacca-ñāṇa – Wisdom of Knowing the Truth (Preliminary Insight) This is the lowest grade of wisdom. It involves clearly recognizing the Four Noble Truths. For instance, when one investigates the body, mental phenomena appear—forms, feelings, consciousness, etc. From among these, any mental state that arises apart from craving (taṇhā) should be understood as suffering (dukkha-sacca). This discernment is the wisdom that knows the truth (sacca-ñāṇa). It is not yet kicca-ñāṇa or kata-ñāṇa. Only sacca-ñāṇa exists here. To give an example: when one sees physical forms in the body—hot or cold, tense or relaxed, moving or still—they must be known simply as suffering. When one feels sleepy, wants to walk, talk, etc., those mind sta...

ဉာဏ်သုံးဉာဏ်ဆိုတာ သစ္စဉာဏ် ကိစ္စဉာဏ် ကတဉာဏ်တို့ပါပဲ။ အရင်ကလည်း ပြောပြီးပါပြီ။ ဒီတစ်ခါ အကျယ်ထပ်ပြောမယ်။ သစ္စဉာဏ်ဆိုတာ အောက်တန်းဉာဏ်။ ကိစ္စဉာဏ်ဆိုတာ အလတ်စားဉာဏ်။ ကတဉာဏ်ဆိုတာ မြတ်ဆုံးဉာဏ်လို့ မှတ်ရမယ်။ သစ္စဉာဏ်ဆိုတာ သစ္စာသိဖို့ဉာဏ်။ ကိစ္စဉာဏ်ဆိုတာက သူ့ကိုပိုင်းခြားသိရမယ်၊ သူ့ကိုပယ်ရမယ်၊ သူ့ကို မျက်မှောက်ပြုရမယ်၊ သူ့ကိုပွားများရမယ်လို့ သိတဲ့ဉာဏ်။ ကတဉာဏ်ဆိုတာက ပိုင်းခြား၍လည်း သိပြီးပြီ၊ ပယ်လည်းပယ်ပြီးပြီ၊ မျက်မှောက်လည်း ပြုပြီးပြီ၊ ပွါးလည်းပွားပြီးပြီလို့ သိတဲ့ဉာဏ်။ ပိုနားလည်အောင်ပြောရမယ်ဆိုရင် သစ္စဉာဏ်ဆိုတာ ခန္ဓာကိုယ် ဉာဏ်စိုက်ကြည့်လိုက်တဲ့အခါ ရုပ်တွေ ဝေဒနာတွေ စိတ်တွေ ပေါ်တာ တွေ့ရမယ်။ ဒီပေါ်တဲ့အထဲ လောဘမှတစ်ပါး ဘယ်စိတ်ပေါ်နေနေ ပေါ်သရွေ့သည် ဒုက္ခသစ္စာပဲလို့ သိနေရမယ်။ ဒါဟာ သစ္စာသိတာပဲ။ ကိစ္စဉာဏ်နဲ့ သစ္စာသိတာမဟုတ်သေးဘူး၊ သစ္စဉာဏ်နဲ့ သစ္စာသိတာပဲ ရှိသေးတယ်။ သစ္စဉာဏ်နဲ့ အသိလေးချက်ပြည့်အောင် သိရမှာ။ ဥပမာ ခန္ဓာထဲမှာ ရုပ်တွေပေါ်တယ်။ ပူတဲ့အေးတဲ့ရုပ်တွေ၊ တောင့်တဲ့တင်းတဲ့ရုပ်တွေ၊ လှုပ်တဲ့ငြိမ်တဲ့ရုပ်တွေပေါ်ရင် ဒုက္ခသစ္စာပဲလို့သိရမယ်။ အိပ်ချင်တဲ့စိတ်၊ သွားချင်လာချင်တဲ့စိတ်၊ ပြောချင်ဆိုချင်တဲ့စိတ်တွေ...

Without understanding the truth (sacca-dhamma), one cannot become a Sotāpanna, Sakadāgāmi, Anāgāmi, or Arahant. However, when the Buddha taught in a way that leads to Sotāpatti (Stream-entry), he first prepared the mind of the listener through gradual instruction. He began by teaching the virtues of generosity (dāna-kathā), encouraging refinement of character. He praised dāna as the cause for rebirth in the human and celestial realms, saying that attaining such existences is due to generosity. To promote long life and wellbeing, he then taught the virtues of morality (sīla-kathā). After generosity, he taught morality; after morality, he taught the benefits of celestial rebirth, praising the glories of heavenly realms. This is the usual sequence in the Buddha’s graduated discourse (anupubbi-kathā). But once the glories of the heavenly realms are described, the listener’s mind becomes enraptured with sensual desire (taṇhā), conceit (māna), and wrong views (diṭṭhi) toward human and divi...

သစ္စာတရားမသိဘဲ သောတာပန် သကဒါဂါမ် အနာဂါမ် ရဟန္တာမဖြစ်နိုင်ဘူး။ ဒါပေမဲ့ ဘုရားရှင်က သောတာပန်တည်အောင် ဟောတဲ့အခါမှာ ရှေးဦးစွာ သောတာပန်တည်မယ့်ပုဂ္ဂိုလ် ယဉ်ကျေးသွားအောင် ဒါနကထာဟောလိုက်တယ်။ လူ့ပြေ နတ်ပြည်ရောက်နေတာ ဒါနကျေးဇူးပဲလို့ ဒါနနဲ့ ချီးမြှောက်ပြီး ဟောတော်မူတယ်။ အသက်ရှည်ဖို့အတွက် သီလဆောက်တည်ရမယ်လို့ သီလကျေးဇူးကိုလည်း ဟောလိုက်ပြန်တယ်။ ဒါနဟောပြီး သီလဟောတယ်၊ သီလဟောပြီး နတ်ပြည်ဂုဏ်ကျေးဇူး နတ်ပြည်ကောင်းကြောင်းဟောတယ်။ ဒါဟာ ဘုရားရှင်ရဲ့ ဟောစဉ်လို့ မှတ်လိုက်ပါ။ နတ်ပြည်ကောင်းကြောင်း ဟောလိုက်တော့ လူပြည် နတ်ပြည် မက်မောတဲ့ တောင့်တတဲ့ တဏှာ မာန ဒိဋ္ဌိတွေ ကြွတက်လာတယ်။ ဒီလို ကြွတက်လာတော့မှ ကာမာနံ အာဒီနဝကထာ ဆိုပြီး ကာမဂုဏ်တွေရဲ့ အပြစ်တွေကို ဟောရပြန်တယ်။ နောက်ပိုင်းရောက်မှ ဒီဟာတွေဟာ အပြစ်တွေချည်းပဲလို့ ဒီဘုံတွေက ထွက်မြောက်ဖို့ နေက္ခမ္မကထာကို ဟောတယ်။ ကာမဂုဏ်အပြစ်တွေကိုဘယ်လိုများ ဟောသလဲဆိုရင် သားနဲ့ သမီးနဲ့ ဆွေနဲ့ မျိုးနဲ့ ပျော်တယ်ရွှင်တယ်ဆိုတာ ခွေးအမဲရိုးကိုက်သလိုပဲတဲ့။ ဝတယ်ရယ်လို့ မရှိဘူး။ သားခင် သမီးခင် ဆွေခင် မျိုးခင်ဆိုတာတွေဟာ ဝတယ်ရယ်လို့ မရှိပါဘူး။ ပင်ပန်းရုံ စိတ်ဆင်းရဲရုံမျှသာရှိတယ်။ လူ့ပြည်နတ်ပြည်...