အေစလကကႆပ (၂)

ဒုတိယပုစၧာက ဒုကၡ သူတစ္ပါးျပဳတာလားတဲ့။ အတိတ္က အ၀ိဇၨာသခၤါရေၾကာင့္ ဒုကၡသစၥာခႏၶာငါးပါးေပၚတာ။ အ၀ိဇၨာသခၤါရဟာ သမုဒယသစၥာပဲ။ သူတစ္ပါးျပဳလုိ႔ ရလာတဲ့ခႏၶာႀကီးလဲ မဟုတ္ဘူး။ အေၾကာင္းေၾကာင့္ အက်ိဳးျဖစ္တာ။ အေၾကာင္း သမုဒယေၾကာင့္ အက်ိဳးဒုကၡေပၚတယ္။ အေၾကာင္း အက်ိဳးပဲ ရွိတာကို မိမိ သူတစ္ပါးလုပ္ေနလို႔ မျဖစ္ဘူး။ ဒုကၡသူတစ္ပါးျပဳတယ္ဆိုေတာ့ ျပဳသူကတစ္ျခား ခံရသူက တစ္ျခားျဖစ္သြားတယ္။ အေၾကာင္း အက်ိဳးျပတ္သြားတယ္။ ျပဳသူကတစ္ျခား အက်ိဳးခံစားတဲ့သူကတစ္ျခားျဖစ္ေနေတာ့ အေၾကာင္းအက်ိဳးျပတ္သြားလို႔ ဥေစၧဒဒိ႒ိျဖစ္တယ္။ ကုိယ္ျပဳကိုယ္ခံဆုိေတာ့ သႆတဒိ႒ိ၊ သူတစ္ပါးျပဳတာ ကုိယ္ကခံရတယ္ဆုိေတာ့ ဥေစၧဒဒိ႒ိ။ ျပဳတဲ့သူက ျပတ္သြားၿပီ၊ ခံတဲ့သူက ခံေနရတုန္းပဲဆုိတဲ့သေဘာဟာ ဥေစၧဒဒိ႒ိ၊ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္နားမလည္လို႔ ျဖစ္ရတာလုိ႔ မွတ္လုိက္ပါ။ သူတို႔ေၾကာင့္ ဒုိ႔ဒုကၡေရာက္ရတာလို႔ယူေတာ့ ျပဳတာက သူတစ္ပါး၊ ခံရတာက ကိုယ္။ အေၾကာင္းအက်ိဳးျပတ္တယ္။ ဥေစၧဒဒိ႒ိ။ သူတို႔အႏုိင္က်င့္တာ ဒို႔ခံေနရတာ၊ မတတ္ႏုိင္ဘူးဆုိေတာ့ ျပဳတာက သူတုိ႔၊ ခံရတာက ဒို႔။ အေၾကာင္းအက်ိဳးမဆက္ေတာ့ဘူး၊ ျပတ္သြားေတာ့ ဥေစၧဒဒိ႒ိျဖစ္တယ္။

သမုဒယသစၥာလုပ္ရင္ ဒုကၡသစၥာေပၚရမယ္။ အေၾကာင္းအက်ိဳး ဆက္တာ။ အေၾကာင္းအက်ိဳး၊ သမုဒယ ဒုကၡကို ျမားေလးနဲ႔ ဆက္ျပထားတာ။ ဒါျဖင့္ ဒုကၡသစၥာ ခႏၶာႀကီး ဘယ္သူျပဳလဲဆုိရင္ အ၀ိဇၨာ သခၤါရက ျပဳတာ။ အ၀ိဇၨာဆုိတဲ့ အေၾကာင္းက ျပဳလုပ္လုိက္တယ္လုိ႔သိေတာ့ မိမိျပဳတာလဲမဟုတ္ သူတစ္ပါးျပဳတာလဲမဟုတ္ဘူးဆုိတာ အေျဖက ေပၚသြားၿပီ။ ပထမပုစၧာအလုိ ျပဳသူေရာ ခံရသူေရာ တစ္ေယာက္ထဲလို႔ယူဆရင္ ဆက္တဲ့ သႆတဒိ႒ိျဖစ္တယ္။ ဒုတိယပုစၧာအလုိ ျပဳသူကတစ္ေယာက္ ခံရသူကတစ္ေယာက္လုိ႔ယူဆရင္ အေၾကာင္းအက်ိဳးျပတ္တဲ့ ဥေစၧဒဒိ႒ိျဖစ္တယ္။

တတိယပုစၧာက ဒုကၡ မိမိသူတစ္ပါး ႏွစ္ဦးသားျပဳတာလားဆုိေတာ့ မိမိလဲမဟုတ္ဘူး၊ သူတစ္ပါးလဲ မဟုတ္ဘူး။ အ၀ိဇၨာသခၤါရကျပဳလုပ္တာ။ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္အေၾကာင္းေၾကာင့္ အက်ိဳးျဖစ္တာပါပဲ။ အ၀ိဇၨာသခၤါရဆုိတဲ့ သမုဒယသစၥာေၾကာင့္ ၀ိညာဏ္ နာမ္႐ုပ္ သဠာယတန ဖႆ ေ၀ဒနာ ခႏၶာငါးပါး ဒုကၡသစၥာတရားေပၚတယ္။ သူေရာ ကုိယ္ပါ ျပဳလုိ႔ကိုယ္ခံရတာလုိယူဆေတာ့ အခ်ိဳ႕က ကုိယ္ျပဳလို႔ ကုိယ္ခံရတာ၊ အခ်ိဳ႕က သူျပဳလုိ႔ကုိယ္ခံရတာဆုိတဲ့သေဘာမ်ိဳး ယူဆတဲ့အတြက္ ဧကစၥသႆတဒိ႒ိျဖစ္တယ္။ အခ်ိဳ႕ၿမဲတယ္၊ အခ်ိဳ႕ မၿမဲဘူးလို႔ယူဆတဲ့အယူ။ သူ႔ေၾကာင့္လဲမဟုတ္ဘူး၊ ကိုယ့္ေၾကာင့္လဲမဟုတ္ဘူး၊ အ၀ိဇၨာသခၤါရေၾကာင့္ ဒုကၡျဖစ္ရတယ္လို႔ သိလုိက္ေတာ့ ဧကစၥသႆတဒိ႒ိစင္သြားတယ္။ (ဧကစၥသႆတဒိ႒ိကေတာ့ သႆတ ဥေစၧဒထဲ ေရာသြားလုိ႔ မုိးကုတ္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးက သီးသန္႔ထည့္မေဟာခဲ့ပါဘူး။)

စတုတၳပုစၧာက ဒုကၡ အလုိလုိျဖစ္တာလားတဲ့။ အလုိလုိျဖစ္တာမဟုတ္ဘူး၊ အ၀ိဇၨာသခၤါရဆုိတဲ့ အေၾကာင္းေၾကာင့္ ခႏၶာငါးပါး ဒုကၡသစၥာ အက်ိဳးတရားေတြေပၚရတာ။ သမုဒယသစၥာေၾကာင့္ ဒုကၡသစၥာေပၚရတာ။ မိမိ သူတစ္ပါးႏွစ္ဦးသား ေပါင္းျပဳလုိ႔ ဒီခႏၶာ ဒုကၡႀကီးေပၚလာရတာလားဆိုရင္ မဟုတ္ဘူး၊ အ၀ိဇၨာသခၤါရမခ်ဳပ္လုိ႔ ေပၚတာ။ အ၀ိဇၨာသခၤါရသာ ခ်ဳပ္ရင္ ဒီခႏၶာဒုကၡသစၥာေပၚစရာအေၾကာင္းမရွိေတာ့ဘူး။ အလုိလုိျဖစ္တယ္လို႔ယူဆမယ္ဆိုရင္ အေၾကာင္းကုိ မ်က္ကြယ္ျပဳတာျဖစ္လို႔ အေၾကာင္းမဲ့ယူတဲ့ အေဟတုကဒိ႒ိျဖစ္တယ္။

ဒီအေမးအေျဖေလးခ်က္ကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္းသေဘာေပါက္လုိက္ၿပီဆုိရင္ သႆတဒိ႒ိ၊ ဥေစၧဒဒိ႒ိ၊ ဧကစၥသႆတဒိ႒ိ၊ အေဟတုကဒိ႒ိဆိုတဲ့ ဒိ႒ိေလးမ်ိဳးျပဳတ္တယ္။ ဒိ႒ိႀကီးေတြ အကုန္ျပဳတ္သြားလုိ႔ ျဖစ္ပ်က္ကိုသာ ႀကိဳးစားအားထုတ္ပါ၊ မဂ္ဖုိလ္ရပါလိမ့္မယ္။ ဒိ႒ိမျပဳတ္ဘဲနဲ႔ အားထုတ္ရင္ေတာ့ မရဘူးတဲ့။ ဒုကၡ မိမိျပဳတာမဟုတ္ အ၀ိဇၨာသခၤါရေၾကာင့္ျဖစ္တာလို႔သိေတာ့ သႆတဒိ႒ိျပဳတ္၊ သူတစ္ပါးျပဳတာမဟုတ္ေတာ့ ဥေစၧဒဒိ႒ိျပဳတ္၊ မိမိသူတစ္ပါးျပဳတာမဟုတ္ေတာ့ ဧကစၥသႆတဒိ႒ိျပဳတ္၊ အလုိလုိျဖစ္တာမဟုတ္ေတာ့ အေဟတုကဒိ႒ိျပဳတ္တယ္။ တစ္ခ်က္သိလုိက္တာနဲ႔ ျပႆနာေလးခ်က္လံုးအကုန္ေျပလည္သြားတယ္။ ဒိ႒ိေတြ ဒီလုိ ျပဳတ္သြားတာဘာေၾကာင့္လဲဆုိရင္ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ ကြင္းဆက္မိမိနားလည္လို႔။ နားမလည္လို႔ရွိရင္ ျပဳတ္ကုိမျပဳတ္ဘူး။

ေဒါက္တာအရွင္ပါရမီ