ဗုဒၶဘာသာကုိ နားလည္ၾကည့္ျခင္း (၁၉)

မေန႔က ဒီဃဇာဏုသုတၱန္လာ ႀကီးပြားေၾကာင္းတရား(၄)ခ်က္ကုိ ေဆြးေႏြးခဲ့တာ မျပတ္ေသးဘူး။ ဘုရားရွင္က စီးပြားတုိးတက္ေၾကာင္းသာ ေဟာခဲ့တာမဟုတ္ဘူး။ ဆုတ္ယုတ္ေၾကာင္းေတြကိုပါ ဒီသုတၱန္မွာ ေဟာျပခဲ့တာ စိတ္၀င္စားဖုိ႔ေကာင္းပါတယ္။ စီးပြားေရး တုိးတက္လာၿပီဆုိရင္ သတိထားဖုိ႔ လိုအပ္တဲ့အခ်က္ေလးေတြေပါ့။ သတိထားရမယ့္အခ်က္ေတြ သတိလက္လြတ္ ျဖစ္သြားရင္လဲ တက္လာတဲ့ စီးပြားေရးက ကေမာက္ကမနဲ႔ ေရရွည္မခံဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ကုိယ္တုိင္ ႀကိဳးစားရွာေဖြထားလုိ႔ ရလာတဲ့ စီးပြားဥစၥာေတြကုိ ေရရွည္ တည္ၿမဲေရးအတြက္ ေရွာင္ၾကဥ္သင့္တာေတြ ေရွာင္ၾကဥ္ဖို႔ ဘုရားေဟာတဲ့ စီးပြားပ်က္ေၾကာင္း (၄)ခ်က္ တင္ျပေပးမယ္။

(၁) ဣတၳိဓုတၱ- မိန္းမလုိက္စားျခင္း။ အေပ်ာ္လုိက္စားျခင္းပါပဲ။ စီးပြားေရးေကာင္းလာၿပီဆိုရင္ တစ္ေယာက္က ႏွစ္ေယာက္ဆုိသလို လက္တဲ့စမ္းခ်င္တဲ့ သေဘာေလးေတြ ရွိတယ္။ ၀င္ေငြေကာင္းလာၿပီဆုိရင္ အခြင့္အေရးက သာလာေတာ့ နဂုိကမွ အလုိလုိ ယုိင္ခ်င္တဲ့စိတ္ကို သတိနဲ႔သာ မထိန္းလို႔ကေတာ့ ဆြဲရာပါသြားမွာပဲ။ ဒါဆိုရင္ တစ္ေယာက္အတြက္ေတာင္ မေလာက္ႏုိင္တဲ့၀င္ေငြက ႏွစ္ေယာက္အတြက္ျဖစ္လာရင္ မလြယ္ေတာ့ဘူးသာ မွတ္ေပေတာ့။ ေတာ္႐ံုတန္႐ံု၀င္ေငြနဲ႔ေတာ့ လက္တဲ့မစမ္းေလနဲ႔။ ဘုရားက ေယာက္်ားေတြကို ဗဟုိျပဳေဟာခဲ့တာျဖစ္လို႔ ဣတၳိဓုတၱ- မ မလုိက္စားနဲ႔ လို႔ေဟာတာ၊ အမ်ိဳးသမီးေတြအတြက္လဲ ဒီေနရာမွာ ပုရိသဓုတၱ- က်ားမလုိက္စားနဲ႔ လုိ႔ ျဖည့္စြက္နားလည္ရမွာပါပဲ။ အမ်ိဳးသားက မ လုိက္စားလုိ႔ စီးပြားပ်က္သြားတာေတြ ေလာကမွာ ရွိသလို အမ်ိဳးသမီး က်ားလိုက္စားလုိ႔ စီးပြားပ်က္သြားတာေတြကလဲ ေလာကမွာ သက္ေသထူလို႔ရေနတယ္ေလ။ ဒါေၾကာင့္ က်ား/မ မလုိက္စားနဲ႔၊ လုိက္စားရင္ စီးပြားပ်က္တယ္ဆုိတာ မွတ္လုိက္ပါ။

(၂) သုရာဓုတၱ- အေသာက္အစား လြန္ကဲျခင္း။ အလြန္အကၽြံေသာက္တာကို အဓိကရည္ရြယ္တာပါ။ ေသာက္တယ္ ဆုိတာကေတာ့ နဲနဲလဲ မေကာင္းဘူး၊ မ်ားမ်ားလဲမေကာင္းဘူး။ ဒါေပမယ့္ အလုပ္ပ်က္ အကုိင္ပ်က္ေလာက္ေအာင္ ေသာက္တာမ်ိဳးနဲ႔ အခ်ိန္ကုန္ေနရင္ ဒီပုဂၢိဳလ္ စီးပြားေရး နာလန္မထူေတာ့ဘူး။ အေသာက္အစား မလြန္ကဲန႔ဲ၊ လြန္ကဲရင္ေတာ့ စီးပြားပ်က္လိမ့္မယ္။

(၃) အကၡဓုတၱ- ေလာင္းကစား လြန္ကဲျခင္း။ အလြန္အၾကဴး ၀ါသနာပါတာကို ေျပာတာပါ။ ဖဲ႐ုိက္တာ၊ ဂ်င္ထုိးတာ၊ ႏွစ္လံုး သံုးလံုးထိုးတာ၊ ေဘာပြဲေလာင္းတာ၊ ေျခာက္ေကာင္၊ (၃၆) ေကာင္ စသည္ျဖင့္ေပါ့။ ျမန္မာႏုိင္ငံအေနနဲ႔ ေျပာရရင္ ဒါေတြ ေထာက္ျပရမွာပါပဲ။ ဒီေလာင္းကစားမ်ိဳးေတြထဲက တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးသာ အလြန္အကဲ လုပ္ၾကည့္ပါ။ ကုိယ့္ရွိတာ မကုန္ေတာ့ ေျပာခ်င္တုိင္းေျပာ။ ဥပမာ- တစ္လလံုး လုပ္မွ ငါးေသာင္း ေျခာက္ေသာင္း ရတဲ့ေငြကုိ ေလာင္းကစားထဲသာ ထည့္လုိက္မယ္ဆုိရင္ တစ္ခဏနဲ႔ ကုန္တယ္။ ဘယ္ေလာက္ေနာင္တ ရစရာေကာင္းလဲ စဥ္းစားၾကည့္။ ရမွာကုိ ေမွ်ာ္မွန္းၿပီး ကုိယ့္လက္ထဲ ရွိၿပီးသားေငြေလးေတြ အရင္ေပးလုိက္ရတာ။ ေလာဘဦးစီးေနေတာ့ မေပါက္ႏုိင္ဘူးလို႔ မတြက္ေတာ့ဘူး။ က်ိန္းေသ ေပါက္ရမယ္ဆုိတဲ့ တြက္ကိန္းနဲ႔ လုပ္ေနၾကတာေလ။ ဒီလုိ ထုိးလုိက္လို႔ မေပါက္မ်ား မေပါက္ခဲ့ရင္ဆုိၿပီး ေျပာင္းျပန္ ျပန္ၿပီးေတာ့သာ ေတြးၾကည့္လုိက္။ ေလာင္းကစား လုပ္ရက္စရာကုိ မရွိဘူး။ ကုိယ့္ေခၽြးႏွဲစာနဲ႔ ရွာထားရတဲ့ ေငြေတြ ျဖတ္ပုိင္းေလးတစ္ရြက္နဲ႔ အကုန္ပါသြားတာ။ စဥ္းစားၾကည့္လုိက္ရင္ ရထုမနာျဖစ္ရပ္ႀကီးပဲ။ ဒါေပမယ့္ ေလာင္းကစားအားသန္သူေတြကေတာ့ ဒါေတြ ဘယ္ေတြးႏုိင္မလဲ။ တစ္ခါမေပါက္ တစ္ခါေပါက္ရမယ္ ဆုိတဲ့ ဇြဲနဲ႔ ရွိတာ အကုန္ထိုး။ အကုန္ေျပာင္သြားေတာင္မွ ေနာင္တေလး တစ္ခ်က္ရရေကာင္းမွန္း မသိဘူး။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ေလာင္းကစားေၾကာင့္ စီးပြားပ်က္သြားၾကတဲ့ သူေတြအမ်ားႀကီးက သက္ေသထူျပေနတယ္။ တစ္ေယာက္စ ႏွစ္ေယာက္စ ကံေကာင္းေထာက္မလုိ႔ သို႔မဟုတ္ ဉာဏ္သံုးၿပီးလုပ္လုိ႔ ခ်မ္းသာေနတာေလးေတြ ရွားရွားပါးပါးရွိတာကို အားမက်လုိက္ပါနဲ႔။ ကုိယ္က သူတုိ႔ေလာက္ ကံေကာင္းသလား၊ ဉာဏ္ေကာင္းသလားဆုိတာ ကုိယ့္ကုိယ္ကို အရင္ ဆန္းစစ္ၾကည့္လိုက္။ ဒါဆို လုပ္သင့္မလုပ္သင့္ ခ်င့္ခ်ိန္ႏုိင္လာလိမ့္မယ္။ ေျပာေနရင္ ၾကာတယ္၊ ဘုရားေဟာတဲ့အတုိင္းပဲ ေလာင္းကစား လုိက္စားရင္ စီးပြားပ်က္လိမ့္မယ္လုိ႔သာ မွတ္လုိက္။

(၄) ပါပမိတၱ- လူေပါင္းမွားျခင္း။ ဒါကေတာ့ မေန႔က ေဆြးေႏြးတဲ့အထဲမွာလဲ ပါသင့္သေလာက္ပါသြားၿပီ။ မေကာင္းတဲ့သူနဲ႔ေပါင္းရင္ မေကာင္းတဲ့အက်င့္ေတြ ကုိယ့္ထံ ကူးစက္တာပဲ။ ဓာတ္ကူးတဲ့သေဘာေပါ့။ အရက္သမားနဲ႔ ေပါင္းေတာ့ အရက္ေသာက္တတ္လာတယ္။ ဖဲသမားနဲ႔ေပါင္းေတာ့ ဖဲ႐ိုက္တတ္လာတယ္။ တံငါနားနီး တံငါ၊ မုတ္ဆုိးနားနီး မုတ္ဆိုးလို႔သာ မွတ္လုိက္ေတာ့။ ဤအရွင္ရဲ႕ ဦးေလးတစ္ေယာက္ရွိတယ္။ ႐ုိးတာမွ အင္မတန္ကုိ ႐ုိးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ႏြားကုန္သည္နဲ႔ေပါင္းမိၿပီး ႏြားကုန္သည္ျဖစ္သြားတယ္။ ႏြားကုန္ကူးတာ ေနာက္ပိုင္း သူ႔ရွိတဲ့ ႏြားေတြပါ အကုန္ေျပာင္သြားတယ္။ အစ္မရဲ႕ေယာက္်ား၊ ေယာက္ဖေတာ္စပ္သူတစ္ေယာက္က ရွိေသး။ သူကလဲ လူေအး။ ေနာက္ပုိင္းေတာ့ ဖဲသမားနဲ႔ ေပါင္းမိသြားလို႔ ထုိင္ၿပီးရင္ မထေတာ့တဲ့ ဖဲသမားလံုးလံုးလ်ားလ်ား ျဖစ္သြားတယ္။ ရွိသမွ် စီးပြား အကုန္ေျပာင္လို႔ ႀကံဳရာလုပ္စားရတဲ့ဘ၀ ေရာက္သြားရွာတယ္။ ဒါေတာင္မွ ေနာင္တမရဘူး၊ ႀကံဳရင္ ႀကံဳသလုိ ႐ုိက္တတ္တဲ့အက်င့္က ပါေနတယ္။ စပ္မိတာနဲ႔ ေဆြေကာင္းမ်ိဳးေကာင္းေတြ ထုတ္ျပေနတာ။ ဘယ္ေလာက္ပင္ ႐ုိးေနပါေစ၊ ဘယ္ေလာက္ပင္ ေအးေနပါေစ မေကာင္းတဲ့သူနဲ႔ ေပါင္းသင္းမိရင္ အဲဒီလူရဲ႕ အက်င့္စ႐ုိက္ေတြ အကုန္ကူးစက္သြားတာကို ေျပာျပခ်င္တာပါ။ ကူးစက္ၿပီးမွေတာ့ သူကုိယ္တုိင္ ေနာင္တမရသေရြ႕ ကုလုိ႔မရေတာ့ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ လူေပါင္းမမွားဖို႔ မေပါင္းခင္ကတည္းက သတိထားဆင္ျခင္ဖို႔ လုိပါတယ္။ လုိရင္းအေနနဲ႔ လူေပါင္းမွားရင္လဲ စီးပြားပ်က္တတ္တယ္လို႔ မွတ္လုိက္ပါ။

ဘုရားရွင္ကုိယ္ေတာ္ျမတ္ႀကီးက လူသားေတြကုိ စီးပြားေရးလဲ အဆင္ေျပ ခ်မ္းသာေစခ်င္လုိ႔ ကုိယ့္ရွိတဲ့ စီးပြားဥစၥာလဲ မေပ်ာက္ပ်က္ မဆံုး႐ံႈးေစ ခ်င္လို႔ ခ်မ္းသာေၾကာင္းသာမကပဲ ေရွာင္ၾကဥ္ႏုိင္ၾကေစရန္အတြက္ စီးပြားပ်က္ျပားေၾကာင္း ကုိပါ ထည့္ေဟာေတာ္မူခဲ့တာပါ။ ဒီ(၄)မ်ိဳးကုိသာ လုိက္စားၾကည့္၊ မြဲကုိမြဲရမယ္တဲ့။ (၄)မ်ိဳးလံုးမေျပာပါနဲ႔၊ တစ္မ်ိဳး ႏွစ္မ်ိဳးေလာက္နဲ႔ကို စီးပြားပ်က္ဖုိ႔က ခုိင္လံုေနပါၿပီ။ ဒီ(၄)မ်ိဳးလုိက္စားရင္ စီးပြားပ်က္တယ္ဆုိေတာ့ မလုိက္စားပဲ ေရွာင္ၾကဥ္ရင္ စီးပြားတက္တယ္လို႔လဲ ေျပာင္းျပန္ျပန္ၿပီးနားလည္ရမယ္။ ဘုရားရွင္က ဥပမာေပးထားေသးတယ္။ ေရ၀င္ေပါက္ (၄)ေပါက္၊ ေရထြက္ေပါက္ (၄)ေပါက္ရွိတဲ့ေရကန္ႀကီးကုိ ေရ၀င္ေပါက္ (၄)ေပါက္ပိတ္၊ ေရထြက္ေပါက္ (၄)ေပါက္ဖြင့္ထားရင္ ကန္ထဲရွိသမွ် ေရေတြ အကုန္ ကုန္သြားမယ္။ ဒီအတုိင္းပဲ ဒီ(၄)မ်ိဳး လုိက္စားရင္ေတာ့ ရွိသမွ် စီးပြား ကုန္သြားမယ္။ ေရ၀င္ေပါက္ (၄)ေပါက္ဖြင့္၊ ေရထြက္ေပါက္ (၄)ေပါက္ပိတ္ထားရင္ ကန္ထဲေရေတြက မေလ်ာ့တဲ့အျပင္ တုိး၍တုိး၍သာလာမယ္။ ဒီအတုိင္းပဲ ဒီ(၄)မ်ိဳးကုိ ေရွာင္ၾကဥ္ရင္ေတာ့ စီးပြားတုိးတက္မွာ ေသခ်ာတယ္တဲ့။ ဒီ(၄)မ်ိဳးကုိ လုိက္စားရင္ ေရထြက္ေပါက္ ေငြထြက္ေပါက္ေတြဖြင့္ထားတယ္၊ ဒီ(၄)မ်ိဳး ေရွာင္ၾကည္ႏုိင္ရင္ ေရ၀င္ေပါက္၊ ေငြ၀င္ေပါက္ေတြဖြင့္ထားတယ္လို႔ နားလည္ရမယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီ(၄)မ်ိဳး ေရွာင္ၾကဥ္ ႏုိင္ၿပီဆိုရင္ လာဘ္ရႊင္လို႔ ၀င္ေငြေကာင္း၊ စီးပြားတက္ေၾကာင္းအစစ္ပဲ၊ ဘယ္ေဗဒင္ ယၾတာမွ သြားေမးမေနနဲ႔။

ဒီ(၄)မ်ိဳးလုိက္စားတာကုိ ဘုရားမႀကိဳက္ဘူးလုိ႔ ေကာက္ခ်က္ခ်လုိက္ေပါ့။ (ဘုရားရွင္ရဲ႕ အလုိေတာ္နဲ႔ မကုိက္ညီ ဘူးလုိ႔ေျပာတာပါ။ ဘုရားမႀကိဳက္ဘူးဆုိေတာ့ ေဒါသမ်ားျဖစ္ေနသလားဆုိၿပီး ေစာဒကတက္ေနမွာစုိးလုိ႔။) ဒီ(၄)မ်ိဳး ေရွာင္ၾကဥ္တာဟာ ဘုရားရွင္ရဲ႕အလုိေတာ္နဲ႔ ကုိက္ညီတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘုရားမႀကိဳက္တာကုိ ေရွာင္ၾကဥ္ၿပီး ဘုရားရွင္ အလုိက် ေနထုိင္ၾကမယ္ဆုိရင္ စီးပြားပ်က္စရာ အေၾကာင္းမရွိ၊ တုိးတက္စရာသာရွိတယ္လို႔သာ မွတ္ယူလုိက္ပါ။

Dr. V. Parami