ကုိယ္ေပၚမွာ ေကာင္းတဲ့စိတ္၊ ခ်မ္းသာတဲ့စိတ္ကေလးေပၚလုိ႔ရွိရင္လဲ သေဘာက်လုိက္တာလို႔ သာယာလုိက္တာနဲ႔ တဏွာ ဥပါဒါန္ ကံေတြ လာေတာ့မယ္။ ဒီအနာဂတ္အေၾကာင္းေတြ မလာေအာင္ ခ်မ္းသာတဲ့သုခစိတ္ေပၚရင္လဲ ျဖစ္ပ်က္႐ႈေပးရတယ္။ ဒီလုိမလာလို႔ သံသရာျပတ္သြားရင္ သမုဒယသစၥာခ်ဳပ္သြားတာပဲ။ သူကလုပ္မွျဖစ္တဲ့ ဇာတိ ဇရာ မရဏ ဒုကၡသစၥာလဲ မေပၚေတာ့ဘူး။ သမုဒယနဲ႔ ဒုကၡ ဒီသစၥာႏွစ္ခုကို ျဖတ္ေပးတဲ့အလုပ္ပါပဲ။ တဏွာ ဥပါဒါန္ ကံက သမုဒယသစၥာ။ ေနာက္က ဇာတိ ဇရာ မရဏက ဒုကၡသစၥာ။ အခုေတြ႔ေနတာေတြကို မ႐ႈရင္ ေနာက္ဆက္တြဲလာမွာက ဒုကၡသစၥာ ဇာတိ ဇရာမရဏေတြပဲ။ အခုေပၚတာမ႐ႈေတာ့ တဏွာ ဥပါဒါန္ ကံလာမယ္၊ ဒါက သမုဒယသစၥာ၊ ဒုကၡျဖစ္ေၾကာင္းသံုးခုပဲ။ ေသသည္၏အျခားမဲ႔၌ ဇာတိ ဇရာမရဏလာမယ္၊ ဒါက ဒုကၡသစၥာ၊ ဒုကၡျဖစ္က်ိဳးသံုးခု။ ဒါျဖင့္ ၀ိပႆနာမ႐ႈတဲ့သူမွာ သမုဒယနဲ႔ ဒုကၡသာ ျဖစ္ေနတယ္။ ဒုကၡျဖစ္ေၾကာင္းသံုးခုနဲ႔ ျဖစ္က်ိဳးသံုးခုသာ လွည့္ေနတယ္။ ၀ိပႆနာ႐ႈတဲ့သူမွာ ဒီသစၥာႏွစ္ပါး ျပတ္တယ္။ ျဖစ္ေၾကာင္းျပတ္၍ ျဖစ္က်ိဳးလဲ မလာေတာ့ဘူး။ အခု ေျပာခဲ့တဲ့ စိတ္ေျခာက္မ်ိဳး ေပါင္းလုိက္ရင္ (၆)စိတ္ျပည့္သြားၿပီ၊ ဒီ(၆)စိတ္ကို အျပင္ဧည့္သည္စိတ္ေတြလုိ႔ မွတ္ထားလိုက္ပါ။
အတြင္းဧည့္သည္က (၅)ခုရွိတယ္။ အဲဒီအထဲက ေလာဘဟာ အမ်ားဆံုးေပၚတတ္တာပဲ။ ေလာဘေလးေပၚလာရင္လဲ ျဖစ္ပ်က္႐ႈလုိက္ေတာ့ ေလာဘဟာ ေလာဘအတုိင္းခ်ဳပ္သြားတယ္။ တဏွာခ်ဳပ္ေတာ့ ဥပါဒါန္ ကံ အနာဂတ္အေၾကာင္းေတြလဲ ခ်ဳပ္တယ္။ အနာဂတ္အေၾကာင္းခ်ဳပ္ေတာ့ အနာဂတ္အက်ိဳးေတြလဲ မလာႏုိင္ေတာ့ဘူး။ အေၾကာင္းတစ္ခုခုေၾကာင့္ ေဒါသစိတ္ကေလးေပၚလာရင္လဲ အဲဒီေဒါသစိတ္ကေလးကို စုိက္ၿပီး ျဖစ္ပ်က္႐ႈလုိက္။ စုိက္ၿပီး႐ႈလုိက္ေတာ့ ေဒါသက ေဒါသမဟုတ္ဘဲ ျဖစ္ပ်က္ ျဖစ္သြားတယ္။ ႐ႈတာက မဂ္။ ဒီလုိ႐ႈေတာ့ ေနာက္က ပရိေဒ၀လဲ ခ်ဳပ္သြားတယ္။ ေနာက္ဘ၀ဆုိတဲ့ အ၀ိဇၨာသခၤါရလဲ မေပၚေတာ့ဘူး။
သတၱ၀ါေတြဟာ ကံပစ္ခ်လုိက္တဲ့အတုိင္း တဏွာေရထဲေမ်ာေနၾကရတယ္။ တဏွာခုိင္းတဲ့အတုိင္း လုပ္ေနၾကရတယ္။ ကံက တဏွာေရထဲ ပစ္ခ်လိုက္တာ။ ပစ္ခ်လုိက္ေတာ့ ေတာင္သြား ေျမာက္သြား သြားလာေမ်ာပါးေနရတယ္။ ဘာေၾကာင့္သြားလာ လုပ္ကုိင္ လႈပ္ရွားေနၾကရတာလဲဆိုေတာ့ လုိခ်င္ရခ်င္လုိ႔။ အေရွ႕သြား အေနာက္သြား သြားေနၾကတာလဲ လိုခ်င္ရခ်င္လို႔။ ကားနဲ႔တစ္မ်ိဳး ေလယ်ာဥ္နဲ႔တစ္မ်ိဳး မေနမနား သြားေနၾကတာလဲ လုိခ်င္ရခ်င္လို႔။ ေအာ္ တဏွာေရထဲ ေမ်ာေနၾကရတယ္။ ကံပစ္ခ်လုိက္တဲ့အတုိင္း တဏွာေရထဲေမ်ာေနၾကရေတာ့ တဏွာဆုိတာ ကာေမာဃ။ ၾသဃဆုိတာ ၀ဲပဲ။ တဏွာေရက လည္ဖန္မ်ားေတာ့ ေနာက္ဆံုး ျမဳပ္သြားရတယ္။ ကာေမာဃ၊ ကာမ၀ဲထဲ ျမဳပ္သြားၾကရတယ္။ ေသသည္၏အျခားမဲ့၌ တဏွာေရထဲေမ်ာေနတဲ့ပုဂၢိဳလ္၊ လုပ္ရင္းကုိင္ရင္းေသတဲ့ပုဂၢိဳလ္ဟာ ျမဳပ္ဖုိ႔ရာအေၾကာင္း ေသခ်ာတယ္။ အသက္ရွင္တုန္း လူကေမ်ာေနတာ၊ ေသေတာ့ ျမဳပ္ၿပီေပါ့။ ဒီလုိ ေမ်ာျခင္း ျမဳပ္ျခင္းေဘးမွ ကယ္မယ့္ဆယ္မယ့္တရားသည္ ေဟာဒီ၀ိပႆနာ႐ႈတဲ့မဂ္ပဲ ရွိတယ္။
ကံကပစ္ခ်လုိက္ေတာ့ လုပ္စားရမယ့္ဘ၀၊ ရွာစားရမယ့္ဘ၀ထဲေရာက္ေနၾကတယ္။ တဏွာေရထဲလည္ေနၾကရတယ္။ သူလည္သေလာက္သာ လုိက္ေနရာင္ ျမဳပ္ပါလိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကယ္မယ့္ယူမဲ့တရားသည္ ကိုယ္႐ႈတဲ့ မဂ္တရား။ မဂၢင္ငါးပါး၊ မဂၢင္ရွစ္ပါးသည္ ကုိယ့္ကုိ ကယ္ဆယ္မယ့္တရားပဲ။ မဂၢင္က ယခုလည္ေနတဲ့ ၀ဲၾသဃႀကီးထဲကို လာခြင့္မေပးေတာ့ဘူး။ တဏွာလာခြင့္မေပးေတာ့ဘူး။ ၀ဲၾသဃမလည္ေအာင္လဲ လုပ္ေနတယ္။ ေသသည္၏အျခားမဲ့၌ ျမဳပ္ဖုိ႔ရာလဲ ခြင့္မေပးဘူး၊ ကန္႔ကြက္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ အားကုိးရာအစစ္ဟာ မဂၢင္ပဲလုိ႔ မွတ္ထားလိုက္ပါ။ ဒါျဖင့္ ေဒါသလာလဲ ျဖစ္ပ်က္႐ႈ။ ဘုရား တရား သံဃာအေပၚ ဟုတ္မွဟုတ္ရဲ႕လားဆုိတဲ့ သံသယ၀ိစိကိစၦာလာရင္လဲ ျဖစ္ပ်က္႐ႈ။ မ႐ႈလုိ႔ရွိရင္ သံသယ၀ိစိကိစၦာဆုိတာ အ၀ိဇၨာပဲ။ ဒီေတာ့ အ၀ိဇၨာပစၥယာ သခၤါရာ၊ သခၤါရပစၥယာ ၀ိညာဏံ- ဒုတိယဘ၀ဘက္ ကူးသြားတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၀ိစိကိစၦာ၊ ေမာဟလာရင္လဲ ျဖစ္ပ်က္႐ႈ။ ပ်ံ႕လြင့္တဲ့စိတ္ကေလးလာရင္လဲ အနိစၥပဲလုိ႔ ျဖစ္ပ်က္႐ႈ။
အေလာဘဆုိတဲ့ မလုိခ်င္တဲ့စိတ္ေပၚလာရင္လဲ မလုိခ်င္႐ံုနဲ႔ ရပ္မေနပါနဲ႔။ ျဖစ္ပ်က္႐ႈ။ ေမတၱာပို႔တဲ့ အေဒါသစိတ္လာရင္လဲ ျဖစ္ပ်က္႐ႈ။ ကိုယ့္သႏၲာန္မွာ ေပၚရာစိတ္ကုိပဲ ျဖစ္ပ်က္႐ႈရပါလိမ့္မယ္။ ဘာစိတ္မွမေပၚဘူးဆုိရင္ေတာ့ သက္ေစာင့္စိတ္ကေလး ရွိတယ္လို႔ မွတ္လိုက္ပါ။ ေလကို အျပင္ထုတ္တဲ့စိတ္၊ ေလကို အတြင္းသြင္းတဲ့စိတ္။ ဒီႏွစ္စိတ္ကုိ သက္ေစာင့့္စိတ္၊ အိမ္သည္စိတ္လုိ႔မွတ္ထားလုိက္။ ေလကုိထုတ္တဲ့စိတ္ေပၚလာရင္လဲ အဲဒီထုတ္တဲ့စိတ္ကေလးကို မွန္းၿပီးေတာ့ ထြက္စိတ္ေပၚလုိ႔ ေလထြက္တာပဲဆုိၿပီး သူ႔ကုိမွန္းၿပီးေတာ့ ျဖစ္ပ်က္႐ႈပါ။ ႐ႈေပးလုိက္ေတာ့ ထြက္စိတ္က ျဖစ္ပ်က္၊ ႐ႈတာက မဂ္။ ၀င္စိတ္ကေလးလာျပန္ေတာ့လဲ ဒီအတုိင္းမထားနဲ႔၊ ျဖစ္ပ်က္႐ႈ၊ ၀င္စိတ္ကျဖစ္ပ်က္၊ ႐ႈတာကမဂ္ဆုိေတာ့ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္မလည္ေတာ့ဘူး။ ကုိယ့္သႏၲာန္မွာ ေပၚရာစိတ္ကုိ အကုန္သာ ျဖစ္ပ်က္႐ႈပါေတာ့။ စိတ္မွန္သမွ် အနိစၥတရား၊ ျဖစ္ပ်က္ေတြခ်ည္းပဲ။ အနိစၥတရားလုိ႔ သိလုိက္ေတာ့ နိစၥဒိ႒ိဆုိတာ ကြာသြားတယ္။ နိစၥဒိ႒ိကြာမွေတာ့ အတၱဒိ႒ိလဲ ကြာသြားတယ္။ ငါ ငါ့ဥစၥာမထင္ေတာ့ဘူး။ ဒီနိစၥဒိ႒ိ၊ အတၱဒိ႒ိေတြ အျမစ္ျပတ္ျပဳတ္လို႔ရွိရင္ ေသာတာပန္တည္တယ္။ ေသာတာပန္တည္ခ်င္ရင္လဲ ဒိ႒ိ အရင္ျဖဳတ္။ စိတ္မွာ ဒိ႒ိစြဲေနတာျပဳတ္သြားရင္ ေသာတာပန္တည္ႏုိင္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေသာတာပန္ အျမန္တည္ခ်င္ရင္ ဒိ႒ိျဖဳတ္၊ စိတၱာႏုပႆနာ႐ႈရပါလိမ့္မယ္။
ရွင္သာရိပုတၱရာမေထရ္က သူတစ္ပါးစိတ္ကို အကဲခတ္ရတာ အင္မတန္ခက္တယ္။ ကုိယ့္စိတ္ကုိယ္ အကဲခတ္ပါလုိ႔ ေဟာေတာ္မူတယ္။ သူမ်ားစိတ္အကဲခတ္ရတာ မွန္ဖုိ႔ မလြယ္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ့္စိတ္ကုိယ္ အကဲခတ္ပါ။ စိတၱာႏုပႆနာဆုိတာ ကုိယ့္စိတ္ကုိယ္ အကဲခတ္တာပါပဲ။ ကုိယ့္စိတ္ကုိယ္ အကဲခတ္ရင္ မလြဲႏုိင္ေတာ့ဘူး။ လုိခ်င္တဲ့စိတ္ကေလးလာတယ္ဆုိရင္ လုိခ်င္တဲ့စိတ္ကေလး ရွိ မရွိ အကဲခတ္။ အကဲခတ္ေတာ့ မရွိတာ ေတြ႔ပါလိမ့္မယ္။ မရွိတာက အနိစၥ၊ အကဲခတ္တာက မဂၢပဲ။ စားခ်င္တဲ့စိတ္၊ ထမင္းဆာတဲ့စိတ္ကေလးေပၚလာတယ္ဆုိရင္လဲ ဒီစိတ္ကေလးကုိပဲ အကဲခတ္လုိက္စမ္းပါ။ သူက ရွိျပမွာလား မရွိ ျပမွာလား။ မရွိေတာ့ မရွိတာ အနိစၥ၊ အကဲခတ္တာ မဂၢ။ အကဲခတ္ခံရတာက အနိစၥ၊ အကဲခတ္တဲ့ဉာဏ္က မဂၢ။ မူလေပၚတာက ေရွ႕စိတ္၊ အကဲခတ္တာက ေနာက္စိတ္။ စိတ္ဟာ ႏွစ္စိတ္ၿပိဳင္မေပၚေကာင္းေတာ့ တစ္စိတ္ခ်ဳပ္ၿပီးမွ တစ္စိတ္ျဖစ္ရတယ္။ ေရွ႔ေပၚတာကလဲ စိတ္၊ ေနာက္ကအကဲခတ္တဲ့ ဉာဏ္ကလဲ စိတ္ပဲ။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔တစ္ခုခ်ဳပ္မွ တစ္ခုေပၚရတယ္။ ဒါျဖင့္ ေရွ႕စိတ္က အနိစၥ၊ ေနာက္စိတ္က မဂၢ။ ေရွ႕စိတ္ကို ေနာက္စိတ္နဲ႔ အကဲခတ္။ ေရွ႕စိတ္က (၁)ဆုိရင္ ေနာက္စိတ္က (၂)။ ဒါျဖင့္ (၁)ကို (၂)နဲ႔ အကဲခတ္။ ဒါေတြက ရွင္းရွင္းနားလည္ေအာင္ ထပ္ေျပာျပေနတာ။
ေဒါက္တာအရွင္ပါရမီ
No comments:
Post a Comment
Without insight meditation, it is incomplete to be a Buddhist.