Mya Kyun Thar Mogok Meditation Centre

Regarding "Feeling as condition for craving" (vedanāpaccayā taṇhā), we explained yesterday that, in terms of craving (taṇhā), there are six types. To clarify this here: when the eye and a visual object make contact, eye-consciousness arises. The coming together of these three is contact (phassa). Experiencing the visual object is feeling (vedanā). Desiring, liking, clinging to, and becoming attached to the experienced visual object is craving (taṇhā). This craving is called craving for forms (rūpa-taṇhā). Similarly, craving for the experienced sound is craving for sounds (sadda-taṇhā). Craving for the experienced smell is craving for odors (gandha-taṇhā). Craving for the experienced taste is craving for flavors (rasa-taṇhā). Craving for the experienced tactile sensation is craving for tangibles (phoṭṭhabba-taṇhā). Craving for the experienced thought/mental object (dhamma-ārammaṇa) is craving for mental phenomena (dhamma-taṇhā). Thus, the six types of craving come to be. In ...

ဝေဒနာပစ္စယာ တဏှာ-၌ တဏှာ-အရ တဏှာ(၆)မျိုး ရှိတယ်လို့ မနေ့ကပြောခဲ့တယ်။ ဒီမှာ ရှင်းလင်းပြရမယ်ဆိုရင် မျက်စိနဲ့ အဆင်းနဲ့တိုက်တော့ မြင်စိတ်ပေါ်တယ်။ ဒီသုံးခုပေါင်းဆုံမိခြင်းက ဖဿ၊ အဆင်းကို ခံစားတာက ဝေဒနာ။ ခံစားရတဲ့ အဆင်းကို လိုချင် နှစ်သက် တပ်မက် ခင်မင်တာက တဏှာ။ ဒီတဏှာကို ရူပတဏှာလို့ခေါ်တယ်။ ထို့အတူ ခံစားလိုက်မိတဲ့ အသံကိုတပ်မက်တာက သဒ္ဒတဏှာ၊ ခံစားလိုက်မိတဲ့ အနံ့ကို တပ်မက်တာက ဂန္ဓတဏှာ၊ ခံစားလိုက်မိတဲ့ အရသာကို တပ်မက်တာက ရသတဏှာ၊ ခံစားလိုက်မိတဲ့ အတွေ့အထိကို တပ်မက်တာက ဖောဋ္ဌဗ္ဗတဏှာ၊ ခံစားလိုက်မိတဲ့ အတွေး (ဓမ္မာရုံ)ကို တပ်မက်တာက ဓမ္မတဏှာလို့ တဏှာ (၆)မျိုးဖြစ်လာခြင်းဖြစ်တယ်။ အကျဉ်းချုပ်ပြောလိုက်တော့ ဝေဒနာကြောင့် တဏှာဖြစ်တာပါပဲ။ နောက်ကြောင်း ပြန်ကြည့်ရင် အာယတနကြောင့် ဖဿဖြစ်တယ်၊ ဖဿကြောင့် ဝေဒနာဖြစ်တယ်ဆိုတာ တွေ့ရမယ်။ ဒီဖြစ်စဉ်ကို တားလို့ မရပါဘူး။ ဘယ်လိုအဓိပ္ပါယ်လဲဆိုရင် မျက်စိ အဆင်းတိုက်ရင် မြင်စိတ်ပေါ်တယ်။ ဒီသုံးခုပေါင်းဆုံမိခြင်းကြောင့် ဖဿပေါ်ရတယ်။ ဖဿနောက်က ဝေဒနာမပေါ်ပါနဲ့ ပြောလို့ မရတော့ဘူး။ ဒီဖြစ်စဉ်ကို မဖြစ်ပါနဲ့လို့ မည်သည့်တန်ခိုးရှင်မှ တားလို့မရပါဘူး၊ ဖြတ်လို့လည်း မရပါဘူး။ ဖြတ်ချင်ရင် ဝေဒနာနောက်...

In the link "Contact is a condition for feeling" (phassapaccayā vedanā), the feeling taken is the feeling that arises together with the thirty-two worldly resultant (vipāka) mental states. Since this illustrates a resultant process, we take the feeling associated with worldly resultant states. However, in the process of "Feeling is a condition for craving" (vedanāpaccayā taṇhā), the feeling is the cause, so we must take the feelings that lead to the arising of craving. Therefore, we take the feeling associated with all eighty-one worldly consciousnesses. Regarding taṇhā (craving), we take the six types of craving: craving for sights (rūpa-taṇhā), craving for sounds (sadda-taṇhā), craving for smells (gandha-taṇhā), craving for tastes (rasa-taṇhā), craving for tactile objects (phoṭṭhabba-taṇhā), and craving for mental objects (dhamma-taṇhā). Alternatively, they can be summarized as three types: craving for sensual pleasures (kāma-taṇhā), craving for existence (bha...

ဖဿပစ္စယာ ဝေဒနာ-၌ ဝေဒနာအရ လောကီဝိပါက်(၃၂)ပါးနှင့်အတူတွဲဖြစ်တဲ့ ဝေဒနာကို ယူရပါတယ်။ အကျိုးဝိပါက်ဖြစ်စဉ်ကို ဖော်ပြနေတာဖြစ်လို့ လောကီဝိပါက်မှာ ယှဉ်တဲ့ဝေဒနာကို ကောက်ယူရတာဖြစ်တယ်။ ဝေဒနာပစ္စယာ တဏှာ-ဖြစ်စဉ်မှာတော့ အကြောင်းဝေဒနာဖြစ်လို့ တဏှာဖြစ်ကြောင်းဝေဒနာတွေကို ကောက်ယူရမှာဖြစ်တယ်။ ဒါကြောင့် လောကီစိတ်(၈၁)ခုမှာ တွဲဖြစ်တဲ့ ဝေဒနာကို ကောက်ယူရပါတယ်။ တဏှာ-အရ ရူပတဏှာ၊ သဒ္ဒတဏှာ၊ ဂန္ဓတဏှာ၊ ရသတဏှာ၊ ဖောဋ္ဌဗ္ဗတဏှာ၊ ဓမ္မတဏှာ ဆိုတဲ့ တဏှာ (၆)မျိုးကို ကောက်ယူရပပါတယ်။ တစ်နည်းအားဖြင့် ကာမတဏှာ၊ ဘဝတဏှာ၊ ဝိဘဝတဏှာတို့ကို ကောက်ယူနိုင်ပါတယ်။ ဝေဒနာ(၆)မျိုးရှိလို့ တဏှာလည်း (၆)မျိုးရှိတယ်လို့ မှတ်ရမယ်။ မြင်စရာအဆင်းကို သာယာတပ်မက်တဲ့တဏှာပေါ်လာတော့ ရူပတဏှာဖြစ်တယ်။ အသံကို သယာတပ်မက်တော့ သဒ္ဒတဏှာ၊ အနံ့ကို သာယာတပ်မက်တော့ ဂန္ဓတဏှာ၊ အစားအသောက် အရသာအပေါ် သာယာတပ်မက်တော့ ရသတဏှာ၊ အတွေ့အထိအပေါ် သာယာတပ်မက်တော့ ဖောဋ္ဌဗ္ဗတဏှာ၊ အတွေးဓမ္မာရုံကို သာယာတပ်မက်တော့ ဓမ္မတဏှာလို့ မှတ်ရမယ်။ ဒီခြောက်မျိုးကို ပေါင်းရုံးပြီးပြောမယ်ဆိုရင်တော့ ကာမဂုဏ်အာရုံတွေအပေါ်မှာ သာယာတပ်မက်တာက ကာမတဏှာ၊ ဘုံဘဝကိုသာယာတပ်မက်တာက ဘဝတဏှာ၊ တစ်ဘဝပြီး တစ်ဘ၀ တပ်မက်နေမယ့်တဏ...

According to "Phassapaccayā Vedanā" – We talked about the six types of vedanā (feeling) yesterday. These six types should be understood as six based on the location where they arise. The five types of vedanā mentioned later are differentiated based on the mode of feeling (vedanā) or based on the object (ārammaṇa). To summarize what we've discussed so far: Viññāṇa, nāmarūpa, saḷāyatana, phassa, vedanā – these five links are now complete. These five represent the present life, the current existence. In the Suttanta method, they can also be called the Five Aggregates (khandhās). In the Abhidhamma method, the Five Aggregates are: rūpakkhandhā (aggregate of matter), vedanākkhandhā (aggregate of feeling), saññākkhandhā (aggregate of perception), saṅkhārakkhandhā (aggregate of mental formations), and viññāṇakkhandhā (aggregate of consciousness). So, one might wonder how these two relate. Viññāṇa is the viññāṇakkhandhā. From nāmarūpa, the mental part (nāma) consists of the 52 ...

ဖဿပစ္စယာ ဝေဒနာ- အရ ဝေဒနာ(၆)မျိုးကို မနေ့ကပြောခဲ့တယ်။ ဒီခြောက်မျိုးက ပေါ်ရာဌာနအနေနဲ့ (၆)မျိုးလို့မှတ်ရမယ်။ နောက်ပိုင်း ပြောတဲ့ ဝေဒနာ(၅)မျိုးက ခံစားမှုအလိုက် ကွဲပြားသွားတာ၊ ဒါမှမဟုတ်ရင် အာရုံအလိုက်ကွဲပြားသွားတာ။ အခု ပြောခဲ့သလောက် ပြန်ကောက်ရရင် ဝိညာဏ် နာမ်ရုပ် သဠာယတန ဖဿ ဝေဒနာဆိုပြီး (၅)ပါးပြည့်သွားပြီ။ ဒီငါးပါးဟာ ယခုပစ္စုပ္ပန်ဘဝ၊ ယခုလက်ရှိဘဝကို ကိုယ်စားပြုနေပါတယ်။ သူတို့ကို သုတ္တန်နည်းအားဖြင့် ခန္ဓာ(၅)ပါးလို့လည်း ခေါ်နိုင်ပါတယ်။ အဘိဓမ္မာနည်းအားဖြင့် ခန္ဓာ(၅)ပါးကတော့ ရူပက္ခန္ဓာ၊ ဝေဒနာက္ခန္ဓာ၊ သညာက္ခန္ဓာ၊ သင်္ခါရက္ခန္ဓာ၊ ဝိညာဏက္ခန္ဓာပါပဲ။ ဒါဖြင့် ဒီနှစ်ခုက ဘယ်လိုဖြစ်နေတာလဲလို့ ထင်စရာ ရှိတာပေါ့။ ဝိညာဏ်ဆိုတာ ဝိညာဏက္ခန္ဓာ၊ နာမ်ရုပ်-ထဲက နာမ်အရ စေတသိက် (၅၂)ပါးထဲက ဝေဒနာက ဝေဒနာက္ခန္ဓာ၊ သညာက သညာက္ခန္ဓာ၊ ဝေဒနာ သညာက ကြွင်းတဲ့ စေတသိက်(၅၀)က သင်္ခါရက္ခန္ဓာ။ ရုပ်က ရူပက္ခန္ဓာ။ သဠာယတနထဲက ရှေ့အာယတနခြောက်ပါးက ရူပက္ခန္ဓာ၊ နောက်ဆုံး မနာယတနက ဝိညာဏက္ခန္ဓာ။ ဖဿ-က သင်္ခါရက္ခန္ဓာ၊ ဝေဒနာ-က ဝေဒနာက္ခန္ဓာ။ တူရာပေါင်းလိုက်တော့ အဘိဓမ္မာနည်းအရ ခန္ဓာငါးပါးပဲ ပြန်ရတယ်။ ဒါကြောင့် အမည်သာကွဲ နှမ်းမနဲနဲ့ ယာဂုပါပဲ။ ဘဝဆိုတာ ဒီ...

Yesterday, we talked about how the six types of contact (phassa) occur. Today, I will explain how, because of those six types of contact, six types of feeling (vedanā) arise. Phassa paccayā vedanā — because of contact, feeling arises. Here, regarding vedanā (feeling), we must take the six types of feeling associated with the thirty-two worldly resultant (lokiya vipāka) mental states. The six types of feeling are: 1. Cakkhu-samphassajā vedanā: Feeling born of eye-contact. 2. Sota-samphassajā vedanā: Feeling born of ear-contact. 3. Ghāna-samphassajā vedanā: Feeling born of nose-contact. 4. Jivhā-samphassajā vedanā: Feeling born of tongue-contact. 5. Kāya-samphassajā vedanā: Feeling born of body-contact. 6. Mano-samphassajā vedanā: Feeling born of mind-contact. To put it in standard terms: The feeling associated with the pair of eye-consciousness is cakkhu-samphassajā vedanā — feeling associated with seeing consciousness. Similarly, the feeling associated with the pair of ear-consciou...

မနေ့က ဖဿ(၆)မျိုး ဖြစ်ပုံကို ပြောခဲ့တယ်။ ဒီနေ့ အဲဒီဖဿ(၆)မျိုးကြောင့် ဝေဒနာ (၆)မျိုးဖြစ်ပုံကို ပြောပြရမယ်။ ဖဿပစ္စယာ ဝေဒနာ- ဖဿကြောင့် ဝေဒနာဖြစ်တယ်။ ဒီမှာ ဝေဒနာ-အရ လောကီဝိပါက် (၃၂)ပါးနှင့်ယှဉ်တဲ့ ဝေဒနာ(၆)မျိုးကို ယူရတယ်။ ဝေဒနာ (၆)မျိုးက- ၁။ စက္ခုသမ္ဖဿဇာဝေဒနာ- မြင်စိတ်ဖဿကြောင့်ဖြစ်တဲ့ဝေဒနာ ၂။ သောတသမ္ဖဿဇာဝေဒနာ- ကြားစိတ်ဖဿကြောင့်ဖြစ်တဲ့ဝေဒနာ ၃။ ဃာနသမ္ဖဿဇာဝေဒနာ- နံစိတ်ဖဿကြောင့်ဖြစ်တဲ့ဝေဒနာ ၄။ ဇိဝှါသမ္ဖဿဇာဝေဒနာ- စားစိတ်ဖဿကြောင့်ဖြစ်တဲ့ဝေဒနာ ၅။ ကာယသမ္ဖဿဇာဝေဒနာ- တွေ့ထိစိတ်ဖဿကြောင့်ဖြစ်တဲ့ဝေဒနာ ၆။ မနောသမ္ဖဿဇာဝေဒနာ- တွေးစိတ်ဖဿကြောင့်ဖြစ်တဲ့ဝေဒနာ စာလာပေလာအတိုင်းပြောရရင်- စက္ခုဝိညာဏ်ဒွေနှင့်ယှဉ်တဲ့ဝေဒနာဟာ စက္ခုသမ္ဖဿဇာဝေဒနာ- မြင်စိတ်နဲ့ယှဉ်တဲ့ဝေဒနာပေါ့။ ဒီအတိုင်းပဲ သောတဝိညာဏ်ဒွေနဲ့ယှဉ်တဲ့ဝေဒနာဟာ သောတသမ္ဖဿဇာဝေဒနာ- ကြားစိတ်နဲ့ယှဉ်တဲ့ဝေဒနာ၊ ဃာနဝိညာဏ်ဒွေနဲ့ယှဉ်တဲ့ဝေဒနာဟာ ဃာနသမ္ဖဿဇာဝေဒနာ- နံစိတ်နဲ့ယှဉ်တဲ့ဝေဒနာ၊ ဇိဝှါဝိညာဏ်ဒွေနဲ့ယှဉ်တဲ့ဝေဒနာဟာ ဇိဝှါသမ္ဖဿဇာဝေဒနာ- စားစိတ်နဲ့ယှဉ်တဲ့ဝေဒနာ၊ ကာယဝိညာဏ်ဒွေနဲ့ယှဉ်တဲ့ဝေဒနာဟာ ကာယသမ္ဖဿဇာဝေဒနာ- တွေ့ထိစိတ်နဲ့ ယှဉ်တဲ့ဝေဒနာ၊ ဒွေပဉ္စဝိညာဏ်(၁၀)မှကြွင်းသော လောကီဝိပါက...

In the previous link, nāmarūpa-paccayā salāyatanam (with mind and matter as condition, the six sense bases), the term salāyatana referred only to the six internal sense bases (ajjhattikāyatana). That link was merely explaining how the sense bases come into existence. However, in the link salāyatana-paccayā phasso (with the six sense bases as condition, contact), the term salāyatana now refers to both the six internal sense bases (ajjhattikāyatana) and the six external sense bases (bāhirāyatana). The reason for including both internal and external sense bases here is that this link explains the condition for the complete arising of contact (phassa); it requires the full complement of sense bases. The six internal sense bases are called ajjhattikāyatana: eye, ear, nose, tongue, body, and mind. The six external sense bases are called bāhirāyatana: sight, sound, smell, taste, tangible objects, and mental objects (ideas). These twelve internal and external sense bases together constitut...

နာမရူပပစ္စယာ သဠာယနံ-တုန်းက သဠာယတန-အရ အတွင်းအာယတန(၆)ပါးကိုသာ ယူရတယ်။ သူက အာယတနဖြစ်ပုံကို ပြောခြင်းမျှသာ ဖြစ်တယ်။ သဠာယတနပစ္စယာ ဖဿော-၌ သဠာယတန-အရမှာတော့ အတွင်းအာယတန(၆)ပါး၊ အပြင်အာယတန(၆)ပါးကို ယူရပါတယ်။ ဒီမှာကျတော့ အာယတနပြည့်စုံပြီး ဖဿဖြစ်ဖို့အတွက် အကြောင်းခံတာဖြစ်လို့ အတွင်း အပြင် အာယတနတွေယူရခြင်းဖြစ်တယ်။ အတွင်းအာယတန(၆)ပါးကို အဇ္ဈတ္တိကာယတနလို့ ခေါ်တယ်။ မျက်စိ နား နှာ လျှာ ကိုယ် စိတ် (၆)ပါး။ အပြင်အာယတန(၆)ပါးကို ဗာဟိရာယတနလို့ ခေါ်တယ်။ အဆင်း အသံ အနံ့ အရသာ တွေ့ထိစရာ ကြံတွေးစရာ။ ဒီအတွင်း အပြင် အာယတန (၁၂)ပါး ဟာ သဠာယတနပါပဲ။ ဒီအတွင်း အပြင်အာယတန (၁၂)ပါးက ကျေးဇူးပြုလိုက်လို့ ဖဿဆိုတာ ပေါ်လာရတယ်။ ဖဿ-အရ လောကီဝိပါက်(၃၂)ခုနှင့်ယှဉ်သော ဖဿစေတသိက်ကိုယူရပါတယ်။ ဖဿ-ကလည်း (၆)ပါးရှိတယ်- ၁။ စက္ခုသမ္ဖဿ- စက္ခုပသာဒကို မှီပြီး ဖြစ်တဲ့ဖဿ (မြင်စိတ်ဖဿ) ၂။ သောတသမ္ဖဿ- သောတပသာဒကို မှီပြီး ဖြစ်တဲ့ဖဿ (ကြားစိတ်ဖဿ) ၃။ ဃာနသမ္ဖဿ- ဃာနပသာဒကို မှီပြီး ဖြစ်တဲ့ဖဿ (နံစိတ်ဖဿ) ၄။ ဇိဝှါသမ္ဖဿ- ဇိဝှါပသာဒကို မှီပြီး ဖြစ်တဲ့ဖဿ (စားစိတ်ဖဿ) ၅။ ကာယသမ္ဖဿ- ကာယပသာဒကို မှီပြီး ဖြစ်တဲ့ဖဿ (တွေ့ထိစိတ်ဖဿ) ၆။ မနောသမ္ဖဿ- မနောဘဝင်ကို မှီပြီး ဖြစ်...

In the phrase "With mind and matter as condition, the six sense bases" (nāmarūpa-paccayā salāyatanaṃ), the term nāma (mind) refers to the three mental aggregates: the feeling aggregate (vedanākkhandha), the perception aggregate (saññākkhandha), and the mental formations aggregate (saṅkhārakkhandha). Alternatively, one could say it refers to all 52 mental factors (cetasikas). When we refer to all mental factors as an aggregate, feeling (vedanā) becomes the feeling aggregate, perception (saññā) becomes the perception aggregate, and the remaining 50 mental factors (excluding vedanā and saññā) constitute the mental formations aggregate (saṅkhārakkhandha). It's crucial to understand here that the term "mental formations aggregate" does not refer solely to volition (cetanā). It is just that volition plays a leading role, so the aggregate is named after it. Therefore, desire, craving, clinging, hunger, thirst, etc.—which are forms of greed (lobha)—are part of the men...