သမုဒယသစၥာ (၄)

သမုဒယသစၥာက အေၾကာင္းသစၥာ၊ ဒုကၡသစၥာက အက်ိဳးသစၥာ။ သမုဒယသစၥာက ဆင္းရဲေၾကာင္း၊ ဒုကၡသစၥာက ဆင္းရဲက်ိဳး။ ဒုကၡသစၥာဆုိတာ ဆင္းရဲေၾကာင္းေၾကာင့္ ဆင္းရဲက်ိဳးျဖစ္ေနတာသာ ျဖစ္တယ္။ ယခု လက္ရွိဘ၀ခႏၶာႀကီးဟာ အတိတ္က ဆင္းရဲေၾကာင္းေတြလုပ္ခဲ့လုိ႔ ရရွိပုိင္ဆုိင္ထားတဲ့ ဆင္းရဲက်ိဳးမွ်သာျဖစ္တယ္။ အတိတ္က သမုဒယလုပ္ခဲ့လုိ႔ ယခု ဒုကၡခံေနၾကရတယ္ဆုိရင္ မလြဲပါဘူး။ ဒီခႏၶာမ်ိဳး ဒုကၡသစၥာ တရားဆုိးႀကီးကုိ ဒုကၡသစၥာရယ္လုိ႔ မသိတဲ့အတြက္ အတိတ္က ေကာင္းမႈသမုဒယသစၥာေတြ ျပဳခဲ့ၾကေလေတာ့ ေကာင္းမႈေၾကာင့္ရရွိခဲ့တဲ့ခႏၶာႀကီးပင္ျဖစ္ေသာ္လည္း ခႏၶာမွန္လွ်င္ ဒုကၡသစၥာျဖစ္ေနသျဖင့္ ဆင္းရဲက်ိဳးတရားစုႀကီးမွ်သာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ခႏၶာရေၾကာင္းသည္ သမုဒယသစၥာ၊ ဒုကၡရေၾကာင္းသည္ သမုဒယသစၥာ။ သမုဒယလုပ္စဥ္က ဒုကၡအက်ိဳးသာ ရမယ္ဆုိတာ မသိခဲ့ေတာ့ မသိတာနဲ႔ပဲ မသိသလုိ ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကျခင္းေၾကာင့္ ဒုကၡသုကၡေတြနဲ႔ ပက္ပင္းတုုိးေနၾကရျခင္းသာျဖစ္တယ္။ အမ်ားနားလည္ထားတာက ဒုကၡေရာက္မွ ဒုကၡလို႔ သိေနၾကတာပါပဲ။ သမုဒယျဖစ္စဥ္ကေတာ့ ဒါလုပ္ရင္ ဒုကၡေရာက္မယ္ဆုိတာ သိမွ မသိၾကတာကုိး။ သတိမွ မထားမိၾကတာကုိး။ ဒီလုိိ မသိၾကလုိ႔ ဒုကၡကုိ သတိမရတဲ့အခါ သမုဒယနဲ႔သာ ေပ်ာ္ေမြ႔ႏုိင္ၾကတာေပါ့။ ထင္သာေအာင္ ေျပာရမယ္ဆုိရင္ “သမုဒယပုိးႀကိဳးေလးေတြ ေႏွာင္ဖြဲ႔မိိၿပီ ေမ” ဆုိတဲ့သီခ်င္းကုိ ဆင္ျခင္ၾကည့္ပါ။ ဒီလုိ ငုိၿငီးအက္ကြဲသံေတြထြက္ေနတာ ဘာမ်ားပါလိမ့္မလဲဆုိေတာ့ သူ ဒုကၡေရာက္ေနတာ။ ဒုကၡေရာက္ စိတ္နာက်ၿပီး ဆုိေနတဲ့အသံေလ။ ဒီလုိဒုကၡေရာက္မယ္ဆုိတာ ႀကိဳသိထားခဲ့ရင္ အေၾကာင္းသမုဒယေတြ သူဘယ္လုပ္ပါ့မလဲ။ သူ အေၾကာင္းလုပ္ခဲ့လုိ႔ အက်ိဳးဒုကၡခံစားေနရျခင္းမွ်သာ ျဖစ္တယ္။ ဒီလုိ ဒုကၡခံစားရမွာကုိ ႀကိဳသိထားခဲ့ရင္ ဘယ္လုိလုပ္ သမုဒယေတြနဲ႔ ေႏွာင္ဖြဲ႔ခဲ့ပါ့မလဲ။ ဒီလုိမသိတဲ့အခါ ေႏွာင္ဖြဲ႔မိၿပီး သမုဒယေၾကာင့္ပဲ ၀မ္းနဲပက္လက္ျဖစ္ေနရတာေပါ့။ ဒါ ဒုကၡေရာက္ေနတာမွ ဟုတ္ပါရဲ႕လား။ အထင္သာ အျမင္သာႀကီးပါ။ ဒီေတာ့မွ “အစက ႀကိဳသိခဲ့ရင္ ေမာင္ မခ်စ္ခဲ့ပါဘူး ေမ” လုိ႔ ဒုကၡသံ ျပန္ထြက္လာတာပါပဲ။ ကာမေတာ ဇာယေတ ေသာေကာ၊ ကာမေတာ ဇာယေတ ဘယံ- ဆုိတဲ့အတုိင္း ကာမေၾကာင့္ ေသာကျဖစ္၊ ကာမေၾကာင့္ပဲ ေဘးေတြ ရန္ေတြ အႏၲရာယ္ေတြျဖစ္ေနၾကရတာပါပဲ။ အဲဒီ ကာမဆုိတာ သမုဒယသစၥာေပါ့။ တဏွာ ေစရာ မေနသာ ေဖြရွာဆက္ရသည္- ဆုိတဲ့အတုိင္း တဏွာ ခုိင္းသမွ် ေစသမွ် လုပ္ေနၾကရတာပါပဲ။ ငါတုိ႔ေနရာ ဤကမၻာ တဏွာ အုပ္စုိးသည္-တဲ့။ သတၱ၀ါတုိင္းဟာ တဏွာသမုဒယရဲ႕ စုိးမုိးျခယ္လွယ္မႈကုိ ခံေနၾကရတာပါပဲ။ သာမန္မိ႐ိုးဖလာ ေန႐ုိးေနစဥ္အတုိင္းသာ ေနၾကမယ္ဆုိရင္ တဏွာေစၫႊန္ရာ လႈပ္ရွားေျပးလႊား လုပ္ကုိင္စားေသာက္ေနၾကရတာပါ။ တဏွာက စီးပြားရွာဆုိရင္လည္း ရွာရ၊ တဏွာက အေပါင္းအသင္းရွာဆုိရင္လည္း ရွာရ၊ တဏွာက ၾကင္ေဖာ္ၾကင္ဖက္ရွာဆုိရင္လည္း ရွာရနဲ႔ ရွာရင္းနဲ႔ ေမာ ေမာရင္းနဲ႔ ရွာေနၾကရတာဟာ တဏွာလက္ခ်က္ေၾကာင့္ပါပဲ။ အသက္မေသမခ်င္း တဏွာနဲ႔ေနေနၾကရၿပီး ေသေတာ့လည္း တဏွာနဲ႔ပဲ ေသၾကရေလေတာ့ တဏွာအုပ္စုိးတယ္ဆုိတာ ဟုတ္မွဟုတ္ပမလားလုိ႔ ေစာဒကတက္စရာ မလုိေလာက္ေအာင္ ရွင္းေနေတာ့တာပါပဲ။ ဒီလုိ တဏွာမကင္းသေရြ႕ ခႏၶာဆုိတာဟာလည္း မယူခ်င္ပါဘူးလုိ႔ ျငင္းလုိ႔ မရပါဘူး။ ခႏၶာကုိ ျငင္းလုိ႔မရေတာ့ ဒီခႏၶာၿပီး ေနာင္ခႏၶာျပန္ရဖုိ႔သာ ရွိေတာ့တယ္။ ေနာင္ခႏၶာျပန္ရျပန္ေတာ့ ဒုကၡျပန္ရတာပါပဲ။ ဒီလုိနဲ႔ သတၱ၀ါေတြဟာ (၃၁)ဘံုမွာ သမုဒယနဲ႔ ဒုကၡ သစၥာႏွစ္ပါးနဲ႔ လွည့္ေနၾကတယ္။ သစၥာႏွစ္ပါးနဲ႔ပဲ သံသရာလည္ေနၾကရတယ္။ သမုဒယကၽြန္ျဖစ္ၿပီး သံသရာႏြံနစ္ေနၾကရတယ္။ ဒီသံသရာအလည္ရပ္ေအာင္ သမုဒယကုိ ျဖတ္မွ ျပတ္ေပလိမ့္မယ္။ ေျပာခ်င္တာက သတၱ၀ါအမ်ားစုဟာ ဒုကၡေရာက္မွပဲ သိၾကတယ္၊ သမုဒယ အေၾကာင္းလုပ္တုန္းကေတာ့ ဒုကၡေရာက္မွာကို ႀကိဳတင္တြက္ဆမလာခဲ့ၾကဘူးေပါ့။ သမုဒယ အေၾကာင္းျဖစ္စဥ္ကတည္းက ႀကိဳတင္၍သာ သိခဲ့ၾကမယ္ဆုိရင္ ဒုကၡေရာက္ေၾကာင္းပဲလုိိ႔ ႀကိဳသိထားလုိက္တာနဲ႔ သမုဒယကုိ မတည္ေထာင္ျဖစ္တဲ့အခါ အက်ိဳးျဖစ္တဲ့ ဒုကၡခံစားစရာလဲ လာမွာမဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ ဒီအတုိင္းပါပဲ။ သံသရာမွာလည္း ဒုကၡေရာက္ေၾကာင္းလုိ႔ မသိတဲ့အခါ အ၀ိဇၨာဖံုးလႊမ္းခံထားရတာပါ။ ဒီလုိ ဒုကၡေရာက္ေၾကာင္းကုိ မသိေတာ့ သမုဒယအေၾကာင္းေတြ လုပ္ျဖစ္ေနၾကတာေပါ့။ မသိတဲ့အတုိင္း မသိသလုိ လုပ္ေနၾကတာဟာ သခၤါရတရားေတြပါပဲ။ ဒီ အ၀ိဇၨာနဲ႔ သခၤါရတရားဟာ သစၥာအားျဖင့္ သမုဒယသစၥာ။ သစၥာမွ မသိေသးရင္ေတာ့ လုပ္သမွ်ေတြ ေကာင္းေကာင္း ဆုိးဆုိး ေနာင္ခႏၶာရေၾကာင္းေတြျဖစ္ေနမွာပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ သမုဒယသစၥာလုိ႔ ေျပာရတာပါ။ ဒီလုိ သမုဒယသစၥာကုိ အတိတ္က တည္ေထာင္ခဲ့လုိ႔ပဲ အခု ဒုကၡသစၥာ ခႏၶာငါးပါး ရရွိထားၾကတာေပါ့။ ဒီလက္ရွိခႏၶာဟာ ဒုကၡသစၥာႀကီးပါပဲ။ ဒီခႏၶာႀကီးကုိလည္း အၿမဲမျပတ္ ႏွိပ္စက္တတ္လုိ႔ ဒုကၡသစၥာလုိ႔ မျမင္ေသးရင္ေတာ့ သမုဒယသစၥာေတြ ထပ္မံလုပ္ၾကေပလိမ့္ဦးမယ္။ သစၥာမွ မသိေသးသေရြ႕ လက္ရွိခႏၶာအေပၚမွာ ခင္မင္တဲ့ တဏွာ လာေနဦးမယ္။ သားခင္ သမီးခင္ ေဆြခင္ မ်ိဳးခင္ စီးပြားခင္တဲ့ တဏွာေတြ လာေနဦးမွာ။ လက္ရွိခႏၶာအေပၚမွာ အျပစ္မျမင္ေတာ့ ခ်စ္ခင္တဲ့ တဏွာ ဘယ္ခြါႏုိင္ပါ့မလဲ။ ခင္ရင္းနဲ႔ စြဲလန္း၊ စြဲလန္းေတာ့ ဥပါဒါန္ျဖစ္။ ဥပါဒါန္ျဖစ္ေတာ့ ကာယကံနဲ႔ ျပဳလုပ္ၾက ၀စီကံနဲ႔ ေျပာဆုိၾက မေနာကံနဲ႔ ႀကံစည္ၾကနဲ႔ လုပ္သမွ်ေတြက ကံဆုိတဲ့ ေနာင္ခႏၶာ ရေၾကာင္းေတြ စုေဆာင္းေနၾကျပန္တယ္။ ဒီေတာ့ ကံဆုိတာ ေကာင္းတဲ့ကံေတြေရာ မေကာင္းတဲ့ကံေတြေရာ မေသမခ်င္း စုေနမွာပဲ။ ဒီကံေတြထဲကေနၿပီးေတာ့ ေသခါနီး ထင္ျမင္လာတဲ့ ကံ၊ ကမၼနိမိတ္၊ ဂတိနိမိတ္ တစ္ခုခုကေန ေနာင္ခႏၶာနဲ႔ ဆက္စပ္ေပးလုိက္ေတာ့ ကမၼဘ၀ပစၥာ ဇာတိဆုိၿပီး ဟုိဘက္ဘ၀ ဇာတိ ပဋိသေႏၶ ခႏၶာငါးပါး ျပန္ရျပန္တယ္။ ေကာင္းတဲ့ ကံ၊ ကမၼနိမိတ္၊ ဂတိနိမိတ္ တစ္ခုခုထင္ျမင္လာလုိ႔ရွိရင္ေတာ့ ေတာ္ေသးတာေပါ့။ သူက သုဂတိခႏၶာဆက္စပ္ေပးလုိက္လုိ႔ သုဂတိဘ၀ ေရာက္ခြင့္ရွိတယ္။ မေကာင္းတဲ့ ကံ၊ ကမၼနိမိတ္၊ ဂတိနိမိတ္တစ္ခုခုကမ်ား ဆက္စပ္ေပးလုိက္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ျဖင့္ သြားေလေရာ့ အပါယ္။ ခႏၶာရလုိ႔ ဒုကၡေရာက္ရတာက တစ္မ်ိဳး၊ အပါယ္က်လုိ႔ အပါယ္ဒုကၡခံရတာက တစ္မ်ိဳး။ ဒုကၡသစၥာႏွစ္ထပ္ကြမ္းပဲ၊ အလူးအလဲ ခံေလဦးေရာ့။ တဏွာ ဥပါဒါန္ ကံေတြ ျဖစ္ေနေလသမွ် ေနာင္ခႏၶာရေၾကာင္းေတြ ျဖစ္ေနမွာပါ။ ေနာင္ခႏၶာရေၾကာင္းမွန္သမွ်ဟာလည္း သမုဒယသစၥာပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ကုိယ့္ခႏၶာဒုကၡသစၥာျဖစ္တယ္ဆုိတာ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ ယံုေအာင္ အ႐ႈဉာဏ္နဲ႔ မျပတ္႐ႈမွတ္ေပးေနဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။ ဒီလုိ ႐ႈမွတ္ေပးေနမယ္ဆုိရင္ ဒီခႏၶာရဲ႕ မၿမဲတဲ့သေဘာ ဆင္းရဲတဲ့သေဘာ အစုိးမရတဲ့သေဘာ တင့္တယ္မႈမရွိတဲ့သေဘာေတြ တစိမ့္စိမ့္ေတြးရင္း တေရးေရးျမင္လာပါလိမ့္မယ္။ ျမင္လာသည္ႏွင့္အမွ် ဒုကၡသစၥာပဲဆုိတာ ကုိယ္တုိင္ၾကည့္လုိ႔ သိလာတဲ့ ကုိယ္တုိင္သိျဖစ္လာမွာပါ။ သူေျပာ လူေျပာအသိမဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ ဒီလုိ ကုိယ္တိုင္ၾကည့္လုိ႔ ကုိယ္တုိင္ သိလာတဲ့အခါ ဒီခႏၶာဟာ ဒုကၡသစၥာပဲလုိ႔ သေဘာေပါက္လာမွာျဖစ္ၿပီး ဒုကၡသစၥာခႏၶာမွန္းသိေနၿပီဆုိရင္ေတာ့ ဒီခႏၶာအေပၚ ခင္မင္တြယ္တာတဲ့ တဏွာ ဘယ္လာႏုိင္ပါေတာ့မလဲ။ ခင္စရာမင္စရာ အကြက္အခ်က္တစ္ခုမွ မရွိတာပဲ။ ဒီခႏၶာမွ မခင္မင္ မတြယ္တာေတာ့ဘူးဆုိရင္ ေနာင္ဘ၀ ေနာင္ခႏၶာဆုိတာေတြကိုလည္း ဘယ္လုိခ်င္ပါေတာ့မလဲ။ ဒီေတာ့ လက္ရွိခႏၶာခင္မင္တဲ့ တဏွာလည္း ကင္း၊ ေနာင္ခႏၶာခင္မင္တဲ့တဏွာလည္း မလာေတာ့ဘူးဆုိရင္ ခႏၶ၀န္ ဒုကၡ၀ိပါက၀ဋ္မွ ကၽြတ္ေရး လြတ္ေရးအတြက္ပဲ အလုပ္ေတြ လုပ္ျဖစ္ေတာ့မွာေပါ့။ လုပ္သမွ် ခႏၶာလြတ္ေၾကာင္းတရားေတြခ်ည္းပဲျဖစ္ေနမယ္။ ဒီလုိအသိ ဒီလုိဉာဏ္ရွိေနၿပီဆုိရင္ အကုသုိလ္ေတြ ဘယ္လုပ္ျဖစ္ေတာ့မလဲ။ ကုသုိလ္ေတြကုိသာ လုပ္ျဖစ္ေအာင္ႀကိဳးစားေပေတာ့မယ္။ လုပ္သမွ် ကုသုိလ္ေတြကုိလည္း ေနာင္ခႏၶာရေၾကာင္းအတြက္ လုပ္တာမ်ိဳးမဟုတ္ေတာ့ဘဲ ဒီလက္ရွိခႏၶာကဲ့သို႔ အခုၾကည့္ အခုျမင္ေနရတဲ့ ဒုကၡမ်ိဳးေတြကုိ အခုလည္းမလုိခ်င္ ေနာင္လည္းမရခ်င္လုိ႔ ကုသိုလ္ျပဳပါ၏လုိ႔ ဉာဏ္ေလးသြင္းၿပီးျပဳလုပ္မယ္ဆုိရင္ ကုိယ္ျပဳတဲ့ ကုသုိလ္ေတြဟာ ေနာင္ခႏၶာရေၾကာင္းအတြက္ မဟုတ္ေတာ့ဘဲ ခႏၶာ၀န္ ဒုကၡ၀ိပါက၀ဋ္မွ ကၽြတ္ရာ နိဗၺာန္အေထာက္အပံ့သာ ျဖစ္သြားေပလိမ့္မယ္။ ဒီေတာ့မွ ကုိယ္ျပဳတဲ့ကံတရားဟာ ခႏၶာရေၾကာင္း သမုဒယသစၥာမဟုတ္ေတာ့ဘဲ နိဗၺာန္ေရာက္ေၾကာင္း မဂၢသစၥာအျဖစ္ေျပာင္းလာတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကုသုိလ္ျပဳတဲ့အခါ ခႏၶာရေၾကာင္းအတြက္ ျပဳမယ္ဆုိရင္ သမုဒယသစၥာ၊ နိဗၺာန္ရေၾကာင္းအတြက္ ျပဳမယ္ဆုိရင္ မဂၢသစၥာလုိိ႔ နားလည္ထားၿပီး ကုိယ္ျပဳသမွ် ကုသုိလ္ေတြကုိ မဂၢသစၥာျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားျပဳလုပ္တတ္ၾကဖုိ႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ကုသုိလ္ေတာ့ လုပ္တာပဲ။ ခႏၶာရေၾကာင္း၊ ေနာင္ဘ၀ေကာင္းစားေရးေလာက္သာ အေလးေပးျပဳေနၾကမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဒုကၡသစၥာရဲ႕အေၾကာင္း သမုဒယသစၥာတည္ေထာင္ေနတာသာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ မွတ္ထားလုိက္ပါ။ ေနာင္ဘ၀ေကာင္းစားေရးကုိေဘးခ်ိတ္၊ နိဗၺာန္ဆုိတဲ့ ဒုကၡခပ္သိမ္း ကင္းၿငိမ္းေရးအတြက္သာျဖစ္ေစဖုိ႔လုိအပ္ပါတယ္။ ဒီလုိျဖစ္ဖုိ႔အတြက္ကလည္း ကုိယ့္ခႏၶာကုိယ္ ဒုကၡသစၥာပဲလုိ႔ အမွန္အတုိင္း ဉာဏ္နဲ႔ျမင္ေအာင္ သိေအာင္ တဒဂၤ တစ္ခဏေလာက္ေတာ့ ႐ႈမွတ္ဆင္ျခင္ၾကည့္ဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။ ၾကည့္လုိက္ေတာ့မွ “ေအာ္- ဘယ္ဟာမွ မၿမဲပါလား၊ ခႏၶာဟာ ဒုကၡသစၥာဆုိတာ ဟုတ္ပါလား”လုိ႔ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္က ေခါင္းညိတ္ေထာက္ခံႏုိင္ေလာက္ေအာင္ကို ၾကည့္ေပးရမွာပါ။ ဒီလုိၾကည့္လုိက္လုိ႔ ျမင္တဲ့အခိုက္မွာမွ အခုၾကည့္လုိ႔ အခုျမင္ေနရတဲ့ လက္ရွိဒုကၡသစၥာ ခႏၶာငါးပါးမွ လြတ္လုိကၽြတ္လုိ၍ ကုသုိလ္ေကာင္းမႈကုိ ျပဳပါ၏လုိ႔ ကုသုိလ္ေတြလုပ္တဲ့အခါ ကုိယ္ျပဳတဲ့ကုသုိလ္က ဒုကၡေရာက္ေၾကာင္း သမုဒယသစၥာမဟုတ္ေတာ့ဘဲ၊ ဒုကၡလြတ္ေၾကာင္း နိဗၺာန္ေရာက္ေၾကာင္း မဂၢသစၥာသာ ျဖစ္သြားပါေတာ့တယ္။

ေဒါက္တာအရွင္ပါရမီ