Posts

Visākha and Dhammadinnā (7)

By -
Image
(Visākha, the donor, continued to ask with keen interest about the two wisdom factors of the path. Venerable Dhammadinnā, in turn, was explaining and answering by recounting her own practical experience, which was not only extremely interesting and noteworthy for Visākha, but Visakha also understood that these were answers that even a Non-returner like himself could no longer fully comprehend with his wisdom. However, the endless questions continued to fall like incessant rain droplets.) Sammā saṅkappa (Right Thought/Intention) and Sammā diṭṭhi (Right View) are the two wisdom factors of the path. Sammā saṅkappa has to outline the perspective, to enable seeing from this side and that side. If one only sees one side, one cannot know how the other side is. Therefore, to be able to see both that side and this side, Sammā saṅkappa must turn (the attention). It turns towards the side of arising, and it also turns towards the side of passing away. Only when Sammā saṅkappa outlines the pers...
Post a Comment
Read more

ဝိသာခနှင့် ဓမ္မဒိန္နာ (၇)

By -
Image
(ဝိသာခဒါယကာသည် ပညာမဂ္ဂင်နှစ်ပါးအကြောင်းကို စိတ်ဝင်တစား ဆက်လက်မေးမြန်းလိုက်၏။ အရှင်ဓမ္မဒိန္နာသည်လည်း သူကိုယ်တိုင် အားထုတ်ခဲ့သည့် ဖြစ်စဉ်ကို ပြန်လည်တင်ပြ ဖြေကြားပေးနေခြင်းဖြစ်၍ ဝိသာခအတွက် အလွန်စိတ်ဝင်စားဖွယ်လည်းဖြစ်၊ အလွန်မှတ်သားဖွယ်လည်းဖြစ်နေသည့်အပြင် အနာဂါမ်ဝိသာခပင် ဉာဏ်မမီတော့သော အဖြေများဖြစ်နေသည်ကို ဝိသာခ သိနားလည်နေပြီဖြစ်၏။ သို့သော် မဆုံးနိုင်သော မေးခွန်းများက မိုးစက်မိုးပေါက်များပမာ တဖွဲဖွဲ ကျနေဆဲ။) သမ္မာသင်္ကပ္ပ၊ သမ္မာဒိဋ္ဌိတို့သည် ပညာမဂ္ဂင်နှစ်ပါးဖြစ်၏။ သမ္မာသင်္ကပ္ပက ဟိုဘက် သည်ဘက် လှည့်မြင်နိုင်အောင် မြင်ကွင်းကို အကွက်ဖော်ပေးရ၏။ တစ်ဘက်သာမြင်နေလျှင် ဟိုဘက်ဘယ်လိုဖြစ်နေသည်ကို မသိနိုင်၊ ထို့ကြောင့် ဟိုဘက်ရော သည်ဘက်ပါ မြင်နိုင်ရေးအတွက် သမ္မာသင်္ကပ္ပက လှည့်ပေးရ၏။ ဖြစ်ခြင်းဘက်ကိုလည်း သူကလှည့်ပေး၏၊ ပျက်ခြင်းဘက်ကိုလည်း သူကပင် လှည့်ပေး၏။ ထိုသို့ သမ္မာသင်္ကပ္ပက ဖြစ်ခြင်း ပျက်ခြင်း မြင်ကွင်းကို အကွက်ဖော်ပေးလိုက်တော့မှ ပညာက စိုက်ပြီး ကြည့်နိုင်၏။ ပညာက အကွက်ဖော်နိုင်စွမ်းမရှိ။ သမ္မာသင်္ကပ္ပဖော်ပေးမှသာလျှင် ကြည့်နိုင်မြင်နိုင်၏။ သမ္မာသင်္ကပ္ပက ဖြစ်မှုပြထားရင် ပညာကလည်း ဖြစ်မှုသာ မြင်နိုင်၏။ ...
Post a Comment
Read more

Visākha and Dhammadinnā (6)

By -
Image
Dāyakā Visākha continued to ask questions, wanting to know whether Dhammadinnā had truly attained the distinguished Dhamma. Visākha was an Anāgāmi (Non-returner), and Dhammadinnā was an Arahant (Fully enlightened one). Thus, it was an Anāgāmi asking questions, and an Arahant giving the answers. “Venerable Dhammadinnā, with what must one practice to eradicate sakkāya-ditthi (personality view)?” “One must practice with the Noble Eightfold Path.” “How is the Noble Eightfold Path categorized?” “The three morality factors (sīla magganga), the three concentration factors (samādhi magganga), and the two wisdom factors (paññā magganga).” Right Speech (sammā vacā), Right Action (sammā kammanta), and Right Livelihood (sammā ājīva) are the three morality factors. Right Effort (sammā vāyāma), Right Mindfulness (sammā sati), and Right Concentration (sammā samādhi) are the three concentration factors. “Why are the three concentration factors separated?” “Because one alone cannot accomplish the tas...
Post a Comment
Read more

ဝိသာခနှင့် ဓမ္မဒိန္နာ (၆)

By -
Image
 ဝိသာခဒါယကာသည် ဓမ္မဒိန္နာ တရားထူး တကယ် ရမရ သိလိုရေးဖြင့် မေးခွန်းများကို ဆက်လက်မေးမြန်းနေပါ၏။ ဝိသာခသည် အနာဂါမ်၊ ဓမ္မဒိန္နာသည် ရဟန္တာဖြစ်၏။ အနာဂါမ်ကမေး၍ ရဟန္တာက ဖြေကြားပေးချက်များသာ ဖြစ်ပါ၏။ “အရှင်မ ဓမ္မဒိန္နာ- သက္ကာယဒိဋ္ဌိချုပ်အောင်ဘာနဲ့ကျင့်ရမှာလဲ” “မဂ္ဂင်ရှစ်ပါးနဲ့ကျင့်ရပါမယ်” “မဂ္ဂင်ရှစ်ပါးကို ဘယ်လိုဝေဖန်ရမလဲ” “သီလမဂ္ဂင်သုံးပါး၊ သမာဓိမဂ္ဂင်သုံးပါး၊ ပညာမဂ္ဂင်နှစ်ပါး” သမ္မာဝါစာ၊ သမ္မာကမ္မန္တ၊ သမ္မာအာဇီဝတို့သည် သီလမဂ္ဂင်သုံးပါးဖြစ်၏။ သမ္မာဝါယာမ၊ သမ္မာသတိ၊ သမ္မာသမာဓိတို့သည် သမာဓိမဂ္ဂင်သုံးပါးဖြစ်၏။ “ဘာကြောင့် သမာဓိမဂ္ဂင်သုံးခုခွဲထားရတာလဲ” “တစ်ခုတည်းနဲ့ ကိစ္စပြီးအောင်မလုပ်နိုင်လို့ပါ” သမာဓိတည်ရန် ဝီရိယလည်း ပါရ၏။ သတိလည်းပါရ၏။ သမာဓိတည်သည်ဟုဆိုသော်လည်း ဝီရိယနှင့် သတိမပါလျှင် မတည်နိုင်။ ထို့ကြောင့် ဝီရိယနှင့် သတိသည် သမာဓိအားဖြည့်တရားနှစ်ပါးဖြစ်ပါ၏။ သမာဓိသည် ဖြစ်ပျက်ရှိရာသို့ “စိုက်ကနဲ့ စိုက်ကနဲ့” သွားနိုင်ဖို့အတွက် သတိလည်း အားကောင်းဖို့လို၏၊ ဝီရိယလည်း အားကောင်းဖို့လို၏။ ထိုတရားသုံးပါးစုံမှသာလျှင် မိမိရှုလိုသော ဖြစ်ပျက်ဆီသို့ သမာဓိက ဦးတည်သွားနိုင်၏။ မစုံလျှင် ဖြစ်ပျက်ဆီသို့မရောက်ဘ...
Post a Comment
Read more

Visakha and Dhammadinna (5)

By -
Image
(Visakha continued asking questions.) “Is clinging (upādāna) and the aggregates (khandhas) separate or the same?” “Clinging is of four types: sensuous clinging, clinging to views, clinging to mere rules and rituals, and clinging to the doctrine of self. The aggregates are five. They are neither entirely separate, nor can they be said to be exactly the same. When the five aggregates are delighted in and clung to, they become the aggregates of clinging (upādānakkhandha). If they are not delighted in or clung to, they do not become the aggregates of clinging.” Everyone is attached to their own body. This attachment is craving (taṇhā). When craving grows strong, it becomes clinging. If one practices insight meditation (vipassanā) on the five aggregates, one will come to see this body as impermanent, as a mass of suffering, as something to be weary of. Affection and attachment towards the body will disappear. When the wisdom arises realizing that there is nothing worth being attached to o...
Post a Comment
Read more

ဝိသာခနှင့် ဓမ္မဒိန္နာ (၅)

By -
Image
(ဝိသာခဒါယကာက မေးခွန်းများကို ဆက်လက်မေးမြန်း၏။) “ဥပါဒါန်နဲ့ ခန္ဓာဟာ တစ်ခြားစီလား၊ အတူတူပဲလား” “ဥပါဒါန်က ကာမုပါဒါန်၊ ဒိဋ္ဌုပါဒါန်၊ သီလဗ္ဗတုပါဒါန်၊ အတ္တဝါဒုပါဒါန်ဆိုပြီး လေးမျိုးရှိတယ်။ ခန္ဓာက ငါးပါးရှိတယ်။ သူတို့ဟာ တစ်ခြားစီလည်း မဟုတ်ဘူး၊ အတူတူလို့ပြောလို့လည်း မရဘူး။ ခန္ဓာငါးပါးကို ဥပါဒါန်နဲ့ နှစ်သက်စွဲလန်းပြီးနေလို့ရှိရင် ဥပါဒါနက္ခန္ဓာဖြစ်တယ်။ ဥပါဒါန်နဲ့ မနှစ်သက် မစွဲလန်းလို့ရှိရင် ဥပါဒါနက္ခန္ဓာ မဖြစ်ဘူး” လူတိုင်းသည် ကိုယ့်ခန္ဓာကိုယ် ခင်တွယ်ကြသည်သာဖြစ်၏။ ယင်းခင်တွယ်မှုသည် တဏှာ၊ တဏှာကြီးရင့်လာလျှင် ဥပါဒါန်ဖြစ်လာ၏။ ခန္ဓာငါးပါးကို ဝိပဿနာရှုလိုက်လျှင် ဤခန္ဓာကြီးကို အနိစ္စခန္ဓာ၊ ငြီးငွေ့စရာခန္ဓာအဖြစ်မြင်လာမည်ဖြစ်၏။ ခန္ဓာအပေါ်တွင် ခင်မင်တွယ်တာစိတ်တို့ ကင်းသွားမည်ဖြစ်၏။ ယင်းသို့ ခင်စရာမင်စရာမရှိဟု သိသည့် ဉာဏ်ပေါ်လာသောအခါ ဥပါဒါနက္ခန္ဓာ မဟုတ်တော့။ ခန္ဓာကိုခင်မင်သည့် တဏှာ ဥပါဒါန်တို့ဖြင့် စွဲလန်းနေ၍သာ ဥပါဒါနက္ခန္ဓာဟု ခေါ်ရ၏။ တဏှာ ဥပါဒါန်တို့၏ တည်ရာခန္ဓာပင်ဖြစ်၏။ ခန္ဓာငါးပါးကို တဏှာနှင့် ဆက်မိမှ ဥပါဒါနက္ခန္ဓာဟု ဆိုရ၏။ မဆက်မိလျှင် ဥပါဒါနက္ခန္ဓာဟု မဆိုရ။ ကိုယ့်ခန္ဓာကိုယ် အာရုံစိုက်ပြီး ဝေဒနာဖြစ...
Post a Comment
Read more

Vāsaka and Dhammadinnā (4)

By -
Image
(This is a continuation of Dāyakā Vāsaka questioning the Venerable Dhammadinnā, an Arahant Bhikkhunī.) “What is the cause of the aggregates (sakkāya)?” “The cause of the aggregates is craving (taṇhā).” According to this answer, the cause of the aggregates (sakkāya), which are the five aggregates (khandhas), is indeed craving, the desire for existence in various realms. Without craving, clinging, and kamma, the aggregates do not arise. Kamma is subordinate to clinging, and clinging is subordinate to craving. Therefore, the root cause of the arising of the aggregates is craving. As long as craving is not eradicated, one will continue to encounter the aggregates again and again. “What is the cessation of the aggregates?” “Nibbāna, which is the cessation and pacification of craving, is the cessation of the aggregates. When craving ceases, the aggregates also cease.” Craving is the truth of the origin (samudaya saccā), and the aggregates are the truth of suffering (dukkha sacc...
Post a Comment
Read more